Εργατικός Αγώνας

Και η διαχείριση των απορριμμάτων στους επιχειρηματικούς ομίλους

Γράφει ο Τάκης Παπακωνσταντινόπουλος.

Παρουσιάζοντας το Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Απορριμμάτων με ορίζοντα το 2026 ο πρωθυπουργός Κ. Μητσοτάκης μίλησε για 5 βασικούς άξονες:

Πρώτο: αναθεωρούνται οι στόχοι ανάκτησης, ανακύκλωσης και ταφής. Ο στόχος του 50% για ανάκτηση στην πηγή από τους δήμους αποδείχθηκε εξωπραγματικός. Σήμερα φτάνει μόλις το 20%.

Δεύτερο: ενισχύονται οι προσπάθειες ανακύκλωσης και διαλογής στην πηγή. Δημιουργείται το πέμπτο ρεύμα των βιοαποβλήτων (καφέ κάδος), σε πρώτη φάση στους μεγάλους παραγωγούς, ξενοδοχεία, εστιατόρια, νοσοκομεία και super market για τα ληγμένα προϊόντα. Αυτά θα εκτρέπονται μέσω press containers σε μονάδες αναερόβιας χώνεψης για παραγωγή βιοαερίου και κομπόστ.

Τρίτο: αποδεσμεύονται οι φορείς της τοπικής αυτοδιοίκησης, ώστε να έχουν πλέον, περισσότερα μέσα και λιγότερους περιορισμούς για να κάνουν τη δουλειά τους. Και γι’ αυτό μεταφέρονται πόροι στους δήμους και τις περιφέρειες.

Τέταρτο: εξορθολογίζεται το σύστημα συλλογής: Δίνουν τη δυνατότητα εφαρμογής πολλαπλών ρευμάτων, αλλά εστιάζουν στην εφαρμογή τουλάχιστον των τριών κάδων, που δεν υπάρχουν σήμερα: Μπλε για τα ανακυκλώσιμα υλικά, καφέ για τα οργανικά απόβλητα και πράσινος για κάθε άλλου είδους απορρίμματα.

Πέμπτο: ενθαρρύνονται οι Συμπράξεις Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα για τη διαχείριση των αποβλήτων. Τα εργοστάσια επεξεργασίας και αξιοποίησής τους που λειτουργούν από δεκαετίας στην Ευρώπη ιδρύονται, επιτέλους, και εδώ.

Ο Κ. Μητσοτάκης ανέφερε ότι η Ελλάδα έρχεται 24η στην ανακύκλωση και δεύτερη στην ταφή απορριμμάτων. Είπε ακόμα ότι λειτουργούν 53 παράνομες χωματερές (22 στα νησιά και 21 στην Πελοπόννησο). Είπε επίσης ότι ανακυκλώνεται μόλις το 15% ενώ ο στόχος ήταν 37%.

Είναι σαφές ότι αυτή η ζοφερή πραγματικότητα δεν δημιουργήθηκε τυχαία. Τα κόμματα που εναλλάσσονταν στην εξουσία δεκαετίες τώρα, άφηναν τα πράγματα να φτάσουν σε αδιέξοδο για να δεχτεί ο δημότης με μεγαλύτερη ευκολία την ανάληψη της διαχείρισης των απορριμμάτων από την ιδιωτική πρωτοβουλία.

Αυτό επιβεβαιώνεται από τις δηλώσεις του πρωθυπουργού στα Γιάννενα με την ευκαιρία της επίσκεψής του στην νέα μονάδα επεξεργασίας στερεών αποβλήτων στην Δωδώνη που έχει δημιουργήσει η “ΤΕΡΝΑ”.

Εκεί τόνισε   ότι οι Συμπράξεις Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα για την διαχείριση των απορριμμάτων είναι μια καλή πρακτική για αντίστοιχες ενέργειες σε ολόκληρη τη χώρα και σύντομα αυτό το επενδυτικό μοντέλο θα εφαρμοστεί στην Κέρκυρα και την Αττική.

Ας δούμε όμως πώς δημιουργήθηκε αυτό το έργο των Ιωαννίνων που θαύμασε ο πρωθυπουργός:

Το έργο κόστισε κοντά στα 55 εκατομμύρια ευρώ που το 40% το κατέβαλε το δημόσιο, ενώ το υπόλοιπο προερχόταν μέσω δανείων από την AlphaBank και ίδια κεφάλαια του επενδυτή χωρίς να ξέρουμε ποιο είναι το ποσό που έβαλε ο επενδυτής.

Εκτός από το κέρδος που θα προκύπτει για τον επενδυτή από την “τσουχτερή τιμή” ανά τόνο απορριμμάτων (Η τιμή εισόδου στις εγκαταστάσεις θα είναι το λιγότερο 80,5 ευρώ ο τόνος συν ΦΠΑ), αυτός θα έχει και την εμπορική εκμετάλλευση για 25 έτη λειτουργίας της μονάδας των ανακυκλώσιμων υλικών, της ενέργειας, του βιοαέριου κ.α.

Με δυο λόγια “χρυσές δουλειές” για τους επιχειρηματικούς ομίλους και οικονομική αφαίμαξη του δημότη

Το πρόβλημα της διαχείρισης των απορριμμάτων είναι κοινωνικό-πολιτικό και το τεχνικό του μέρος είναι δευτερεύον και όχι δύσκολο. Η πορεία μέχρι τώρα στο θέμα διαχείρισης των απορριμμάτων χαρακτηρίζεται από αποφάσεις κυρίως όσον αφορά την χωροθέτηση ΧΥΤΑ, ερήμην των τοπικών κοινωνιών, γι αυτό και οι αντιδράσεις όπου υπήρξαν ήταν δικαιολογημένες.

Όποια έργα έχουν γίνει κόστισαν πολλά και πρόσφεραν λίγα. Ατέλειωτες μελέτες, κυβερνήσεις που έρχονταν και έφευγαν και τα αποτελέσματα ήταν μόνο επεκτάσεις των ΧΥΤΑ, αλλά ο δημότης πλήρωνε αδρά χωρίς να έχει λυθεί ένα τόσο ζωτικής σημασίας πρόβλημα για την ποιότητα ζωής του και την προστασία της υγείας του και του περιβάλλοντος.

Οι πολύχρονες, παλινωδίες του κράτους με αποτέλεσμα να μην δοθεί λύση στο πρόβλημα το έχουν παροξύνει και φυσικά η τακτική αυτή δημιούργησε σχεδιασμένα όλες τις προϋποθέσεις για την ιδιωτικοποίηση του.

Το πρόβλημα της διαχείρισης των απορριμμάτων σε μεγάλο βαθμό ήταν και είναι πρόβλημα πανελλαδικό για αυτό και απαιτούσε να δοθεί πανελλαδική λύση με ευθύνη του κράτους και φυσικά με την συμμετοχή των δήμων στη βάση ενός ολοκληρωμένου σχεδίου. Αντίθετα οι δήμοι αφέθηκαν να το λύσουν τοπικά, πράγμα αδύνατο, με αποτέλεσμα να φουντώσουν οι δίκαιες αντιδράσεις αλλά και οι τοπικισμοί από τη στιγμή που οι διαδικασίες επιλογής των χώρων ταφής δεν γινόταν με επιστημονικά κριτήρια.

Οι εξαγγελίες του πρωθυπουργού ουσιαστικά ιδιωτικοποιούν έναν κρίσιμο τομέα κοινωνικής σημασίας. Το κόστος για τους εργαζόμενους και το λαό θα είναι πολύ μεγάλο και επιπλέον προστίθεται ένας σημαντικός κρίκος στην αλυσίδα των ιδιωτικοποιήσεων που άρχισαν οι προηγούμενες κυβερνήσεις και σήμερα τους δίνει σαρωτικό χαρακτήρα η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας.

Πολλοί δήμοι αναγκάζονται να μεταφέρουν εκατοντάδες χιλιάδες τόνους είτε στις εγκαταστάσεις της ΤΕΡΝΑ στα Γιάννενα είτε στην Κοζάνη   με αποτέλεσμα το κόστος να είναι δυσβάσταχτο. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η Αιγιάλεια που δαπανά κάθε χρόνο εκατομμύρια ευρώ γι αυτό τον σκοπό. Τώρα που ο δήμος ευρίσκεται σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, αντί να αναλάβει το κράτος το κόστος της μεταφοράς (περί τα 2 εκατομμύρια για 15.000 τόνους απορριμμάτων), τα πληρώνει ο δημότης μέσω της πρόσφατης αύξησης των δημοτικών τελών για να εξοικονομηθεί αυτό το ποσόν.

Η ανάγκη το κράτος να χρηματοδοτήσει τη μεταφορά των απορριμμάτων σε όλους τους δήμους που έχουν παρόμοιο πρόβλημα είναι προφανής και δεν πρέπει να οχυρωθεί πίσω από το χαρακτηρισμό των τελών της καθαριότητας ως ανταποδοτικών.

Η χάραξη εθνικής στρατηγικής στο θέμα διαχείρισης των απορριμμάτων όπου τα “αρπαχτικά” της “αποτελεσματικής ” ιδιωτικής πρωτοβουλίας θα μείνουν απέξω, είναι αναγκαία.

Μια εθνική πολιτική που θα έχει σαν γνώμονα την προστασία της υγείας του πολίτη και του φυσικού περιβάλλοντος, που θα αναπτύξει την διαλογή των ανακυκλώσιμων υλικών στην πηγή, θα δημιουργήσει ασφαλείς χώρους τελικής διάθεσης και επεξεργασίας με κρατικά κονδύλια κατασκευής και λειτουργίας χωρίς οικονομική επιβάρυνση του δημότη.

 

Ο Τάκης Παπακωνσταντινόπουλος είναι επικεφαλής της δημοτικής κίνησης Μαχητική Προοδευτική Συνεργασία Της Αιγιάλειας (Μ.ΠΡΟ.Σ.Τ.Α) και δημοτικός σύμβουλος Αιγιάλειας.

Facebook
Twitter
Telegram
WhatsApp
Email
Ηλεκτρονική Βιβλιοθήκη
Εργατικός Αγώνας