Εργατικός Αγώνας

Αφγανιστάν νέο Βιετνάμ (;)

Του Βασίλη Καλαματιανού.

Στις 15 Αυγούστου του 2021, αργά το βράδυ, όλα τα διεθνή πρακτορεία ειδήσεων μετέδιδαν την είσοδο των Ταλιμπάν στην Καμπούλ και στο Προεδρικό Μέγαρο. Ήταν αναμενόμενη μετά την απόφαση των ΗΠΑ να αποσύρουν τα στρατεύματά τους.

Το Αφγανιστάν είναι χώρα της νοτιοκεντρικής Ασίας με έκταση 647.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων και 33 εκατομμύρια κατοίκους. Είναι χώρα μεσογειακή, απέχει από τη θάλασσα τουλάχιστον 350 χιλιόμετρα. Τα 2/3 του εδάφους είναι ορεινά με μέσο υψόμετρο τα 2.000 μέτρα. Δεν έχει συγκοινωνιακό και σιδηροδρομικό δίκτυο. Είναι χώρα αγροτική; Παράγει φρούτα και, κυρίως, όπιο. Έχει ανεκμετάλλευτο ορυκτό πλούτο όπως χαλκό και λίθιο.

Αποτελείται από 50 εθνότητες και ομιλούνται 50 γλώσσες.  Οι κυριότερες είναι δύο: Παστούν και Ταντζί, που μιλάνε περσικά. Η γραφή τους είναι η αραβική. Θρήσκευμα το Ισλάμ, η πλειοψηφία Σουνίτες και μειοψηφία Σιίτες.  Κύρια πόλη η πρωτεύουσα Καμπούλ, με πάνω από 3 εκατομμύρια κατοίκους, κι ακόμη η Κανταχάρ, που λέγεται ότι χτίστηκε από τον Μ. Αλέξανδρο.

Το 1919, μετά από μακροχρόνιο πόλεμο με την Αγγλία, οι Αφγανοί απέκτησαν την ανεξαρτησία τους. Κατά τον 2ο παγκόσμιο πόλεμο τήρησαν αυστηρή ουδετερότητα.

Η χώρα κυβερνήθηκε από διάφορες κυβερνήσεις: αυτοκρατορικές, στρατιωτικές, ενώ το 1978, με πραξικόπημα, ήρθε στην εξουσία ο Ταράκι, που ακολούθησε φιλοσοβιετική πολιτική. Το 1980 ο Ταράκι ανατράπηκε από δυνάμεις που προσπαθούσαν να εφαρμόσουν προοδευτικές πολιτικές, σοσιαλιστικού προσανατολισμού. Αυτό οδήγησε κυρίως τις ΗΠΑ, το Πακιστάν, τη Σ. Αραβία, το Ιράν και την Κίνα να οργανώσουν, να εξοπλίσουν και να στηρίξουν οικονομικά τους Μουτζαχεντίν ενάντια στην κυβέρνηση και το καθεστώς που στηριζόταν -και με στρατιωτικές δυνάμεις- από τη Σοβιετική Ένωση, μέχρι το 1989 που αποχώρησαν τα σοβιετικά στρατεύματα.

Μεσολάβησε ένα μικρό χρονικό διάστημα εμφυλίου από διάφορες δυνάμεις και φυλές όπου, πέρα από τους Ταλιμπάν, μια ομάδα στρατηγών, η λεγόμενη Βόρεια Συμμαχία, υποστηριζόταν περισσότερο από τις ΗΠΑ και άλλους δυτικούς. Ο εμφύλιος τελείωσε το 1996, οι Ταλιμπάν έγινα εξουσία και εφάρμοσαν τον ισλαμικό νόμο (τη Σαρία).

Μετά την 11η/9/2001 και τα γεγονότα με τους δίδυμους πύργους στις ΗΠΑ, για τα οποία κατηγορήθηκε ο Μπιν Λάντεν, οι ΗΠΑ, η Αγγλία και οι σύμμαχοί τους επιτέθηκαν με τεράστιες στρατιωτικές δυνάμεις και μέσα στο Αφγανιστάν, με απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Ονομάσθηκε «διεθνής στρατιωτική δύναμη» στην οποία συμμετείχε και η Ελλάδα. Το 2003 τη διοίκηση ανέλαβε το ΝΑΤΟ, ενώ το 2004 έγιναν εκλογές καθώς τα ξένα στρατεύματα ήταν σε πλήρη ανάπτυξη.

Από τότε και στη συνέχεια οι ΗΠΑ, με τη στήριξη του ΝΑΤΟ και των συμμάχων τους, προσπάθησαν να δημιουργήσουν κυβέρνηση και στρατό ικανό να αντιμετωπίσει τους Ταλιμπάν. Αποδείχτηκε αδύνατο. Το 2020, επί Τραμπ, οι ΗΠΑ άρχισαν συνομιλίες με τους Ταλιμπάν για εξεύρεση λύσης. Αρχές του 2021, ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ ανακοίνωσε την πλήρη αποχώρηση των αμερικανικών δυνάμεων. Το ίδιο έκαναν το ΝΑΤΟ και τα άλλα κράτη.

Την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές, είναι γνωστό ότι ο πρόεδρος του Αφγανιστάν, Ασράφ Γκάνι, βρίσκεται στο Τατζικιστάν (η παραίτησή του ήταν όρος των Ταλιμπάν), 5.000 Αμερικανοί στρατιώτες είναι στο αεροδρόμιο της Καμπούλ για να υποστηρίξουν την άτακτη υποχώρηση Αμερικανών και άλλων πολιτικών και πολιτών. Άλλες ξένες δυνάμεις αναχωρούν με κάθε τρόπο και μέσο.

Στις ΗΠΑ δημιουργείται σοβαρό πολιτικό ζήτημα. Δημοσιογράφοι ρωτούσαν τον ΥΠΕΞ Α. Μπλίνκεν κατά πόσο η αποχώρηση από την Καμπούλ μοιάζει μ’ εκείνη από τη Σαιγκόν. Ο Τραμπ μίλησε για μεγάλη ήττα των ΗΠΑ και κάλεσε τον Μπάιντεν να παραιτηθεί. Οι ΗΠΑ έχουν δώσει ειδική άδεια εισόδου στη χώρα τους σε Αφγανούς πολιτικούς, κρατικά στελέχη και συνεργάτες τους (μεταφραστές κλπ).

Πρόβλημα που τρομάζει πολλούς, κυρίως τους ευρωπαίους, μεταξύ αυτών και την ελληνική κυβέρνηση, είναι το αναμενόμενο κύμα προσφύγων.

Facebook
Twitter
Telegram
WhatsApp
Email
Ηλεκτρονική Βιβλιοθήκη
Εργατικός Αγώνας