Εργατικός Αγώνας

Αιώνιο στίγμα για το καθεστώς της αμερικανοκρατίας και της εξάρτησης

«Ο Μπελογιάννης πέθανε.

Δε θυσίασε τίποτα από την τιμή μας,

Ούτε από την ελπίδα που έχουμε

στο αύριο που αστραποβολά».

                                           Πώλ Ελυάρ

Συμπληρώθηκαν 63 χρόνια από εκείνο το ξημέρωμα της Κυριακής 30 Μαρτίου του 1952. Στις 4.10’ π.μ. οι κλαγγές των όπλων του εκτελεστικού αποσπάσματος στο Γουδί, πίσω από το «Σωτηρία», έγραψαν το προδιαγεγραμμένο τέλος για το Ν. Μπελογιάννη και τους συντρόφους του Δ. Μπάτση, Ν. Καλούμενο και Ηλία Αργυριάδη. Το έγκλημα ήταν προμελετημένο. Σχεδιασμένο σε όλες του τις λεπτομέρειες από τους αμερικανούς που είχαν τον πρώτο λόγο στα πράγματα της μετεμφυλιακής Ελλάδας και με μοναδική βαρβαρότητα εκτελεσμένο από το μετεμφυλιακό καθεστώς. Κυριακή δεν εκτελούσαν μελλοθανάτους ούτε οι Γερμανοί στην Κατοχή.

Ο Νίκος Μπελογιάννης στην Ελλάδα- Η σύλληψη και η πρώτη δίκη

Ο Νίκος Μπελογιάννης, αναπληρωματικό μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ ήρθε στην Ελλάδα στις 7 Ιουνίου του 1950 με αποστολή την ανασυγκρότηση των παράνομων κομματικών οργανώσεων. «Η ήττα μας στη μάχη Βίτσι- Γράμμου τον Αύγουστο του 1949- έλεγε στην πολιτική της απόφαση η 6ης ολομέλεια της ΚΕ του κόμματος που έγινε τον Οκτώβρη του ιδίου έτους- σημειώνει μια αλλαγή στην κατάσταση. Αυτό επιβάλλει μια αλλαγή και στην πολιτική μας γραμμή. Η τακτική της συνέχισης οπωσδήποτε του ένοπλου αγώνα, που εκφράζει ένα μικροαστικό πνεύμα απελπισίας και έλλειψη προοπτικής, θα ‘δινε τη δυνατότητα στον αντίπαλο να καταφέρει συντριπτικό χτύπημα εναντίον των αγωνιστών και στελεχών του λαϊκού κινήματος». Και υπογραμμιζόταν με έμφαση: «Χωρίς αναβολή το Κόμμα πρέπει να προετοιμάσει και να στείλει στις μεγάλες πόλεις ολόκληρη σειρά κομματικά στελέχη για το δυνάμωμα και την αναδιοργάνωση των τοπικών οργανώσεων και για την εξασφάλιση της εφαρμογής της καινούργιας γραμμής» («Επίσημα κείμενα ΚΚΕ», εκδόσεις Σ.Ε., τόμος 7ος, σελ. 13- 18).

Η σύλληψη του Ν. Μπελογιάννη έγινε στις 20 Δεκεμβρίου του 1950 αλλά η ασφάλεια έδωσε στη δημοσιότητα το γεγονός μισό μήνα αργότερα, στις 3 Ιανουαρίου 1951. Το ίδιο διάστημα συνελήφθησαν δεκάδες κομμουνιστών ενώ εκατοντάδες ήταν αυτοί που προσήχθησαν στην Ασφάλεια ή δέχτηκαν την… επίσκεψή της στα σπίτια του. Δέκα μήνες αργότερα οργανώθηκε και πραγματοποιήθηκε η πρώτη δίκη του Ν. Μπελογιάννη και 92 ακόμη συντρόφων του.Η δίκη άρχισε, στο έκτακτο στρατοδικείο Αθηνών, στις 19 Οκτωβρίου 1951 και ολοκληρώθηκε στις 16 Νοεμβρίου του ιδίου έτους. Οι κατηγορούμενοι αντιμετώπισαν την κατηγορία ότι παραβίασαν τον Α.Ν. 509, βάσει του οποίου, από τα τέλη του 1947 είχε τεθεί εκτός νόμου το ΚΚΕ και η κομμουνιστική δραστηριότητα. «Είμαι μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ- είπε στην απολογία του ο Ν. Μπελογιάννης- και ακριβώς για την ιδιότητά μου αυτή δικάζομαι, γιατί το Κόμμα μου παλεύει και χαράζει το δρόμο της Ειρήνης, της Ανεξαρτησίας και της Ελευθερίας. Στο πρόσωπό μου δικάζεται η πολιτική του ΚΚΕ» («ΜΠΕΛΟΓΙΑΝΝΗΣ- η δίκη της Αλήθειας», εκδοτικό ΝΕΑ ΕΛΛΑΔΑ, σελ. 87).

Οι Ασύρματοι και η δεύτερη δίκη

Το γεγονός αυτό, ότι η δίκη ήταν ξεκάθαρα πολιτική πράγμα που δεν αρνούνταν ούτε αυτοί που την οργάνωσαν, κατέστησε στην πράξη ανεφάρμοστη την απόφαση του στρατοδικείου βάσει της οποίας ο Ν. Μπελογιάννης και 11 ακόμη σύντροφοί του καταδικάστηκαν σε θάνατο. Αλλά το μετεμφυλιακό καθεστώς της αμερικανοκρατίας, ήθελε αίμα για να αποθαρρύνει οποιαδήποτε εκδήλωση κομμουνιστικής δράσης και για να αποδείξει στον ελληνικό λαό πως δεν διστάζει μπροστά σε τίποτα. Έτσι οργανώθηκε η δεύτερη δίκη του Ν. Μπελογιάννη και των συντρόφων του, αυτή τη φορά στο τακτικό στρατοδικείο, με την κατηγορία της διάπραξης του αδικήματος της κατασκοπείας σε βάρος της Ελλάδας. Για στηθεί αυτή τη νέα κατηγορία οι ιθύνοντες του καθεστώτος προχώρησαν, με πομπώδη τρόπο, στην αποκάλυψη των ασυρμάτων του κόμματος στη Βίλα «Αύρα» του Η. Αργυριάδη στη Γλυφάδα και στο σπίτι του παλιού κομμουνιστή Ν. Καλούμενου στην Καλλιθέα

Το ότι το ΚΚΕ χρησιμοποιούσε ασυρμάτους για την παράνομη δουλειά του ήταν κάτι το απολύτως φυσιολογικό- σε κείνες τις συνθήκες- αφού δεν είχε άλλο καλύτερο και ταχύτερο τρόπο επικοινωνίας με τις οργανώσεις του- τουλάχιστον αυτές που βρίσκονταν στην πρωτεύουσα. Άλλωστε η λειτουργία των ασυρμάτων για τις ανάγκες της παράνομης κομματικής δουλείας δεν ήταν κάτι που προέκυψε τη δεκαετία του ’50. Ασυρμάτους το ΚΚΕ είχε τουλάχιστον από τη δεκαετία του ’30 και ορισμένους από αυτούς τους είχε πιάσει η Δικτατορία του Μεταξά. Συνεπώς επρόκειτο για μια συνήθη κομματική πρακτική που τη γνώριζαν καλά οι διωκτικές αρχές αλλά αυτό δεν τις εμπόδισε καθόλου να στήσουν τη σκευωρία για δήθεν κατασκοπεία.

Οι ασύρματοι στη Γλυφάδα και στην Καλλιθέα ανακαλύφθηκαν στις 14 και 15 Νοεμβρίου του 1951, ακριβώς με το τελείωμα της πρώτης δίκης του Ν. Μπελογιάννη και των 92 συντρόφων του. Δεν χωράει αμφιβολία πως ο χρόνος της αποκάλυψης των ασυρμάτων είχε προεπιλεχθεί από τις διωκτικές αρχές και τους αμερικανούς καθοδηγητές τους ούτως ώστε με το αιτιολογικό της ανακάλυψης νέων στοιχείων να κρατήσουν τη υπόθεση σε εκκρεμότητα και να προετοιμάσουν τη νέα δίκη.

Ένα μήνα μετά την πρώτη δίκη του Μπελογιάννη, στις 12/12/1951 η εφημερίδα ΕΣΤΙΑ πληροφορούσε πως ο συνιδιοκτήτης της και αντιπρόσωπος της Ελλάδας στον ΟΗΕ Α. Κύρου είχε ειδοποιήσει τις ελληνικές κυβερνήσεις να δικάζουν τους κομμουνιστές με την κατηγορία του κατασκόπου «και τούτο ανεξαρτήτως εάν η κατηγορία προέκυπτε από τα στοιχεία τα οποία είχεν υπόψιν της η ασκούσα την δίωξιν αρμοδία στρατιωτική αρχήν». Έτσι επανήλθε σε ισχύ ο Α.Ν. 375/1936 περί κατασκοπείας που είχε θεσπίσει η δικτατορία Μεταξά βάσει του οποίου σύρθηκαν εκ νέου στο- τακτικό αυτή τη φορά- στρατοδικείο ο Ν. Μπελογιάννης, οι καταδικασθέντες σύντροφοί του από την πρώτη δίκη καθώς και όσοι συνελήφθησαν στο πλαίσιο της υπόθεσης των ασυρμάτων.

Η δεύτερη δίκη ξεκίνησε στις 15/2 και τελείωσε την 1η Μαρτίου του 1952. Ο Μπελογιάννης και άλλοι επτά σύντροφοί του καταδικάστηκαν σε θάνατο.Στους τέσσερις δόθηκε χάρη και εκτελέστηκαν οι υπόλοιποι. Κάθε εκτέλεση ήταν και ένα μήνυμα. Ο Μπελογιάννης εκτελέστηκε ως ηγετικός στέλεχος του ΚΚΕ για να σταλεί το μήνυμα στο Κόμμα που βρισκόταν στην πολιτική προσφυγιά ότι η αποστολή στελεχών του στην Ελλάδα για παράνομη δουλειά θα αντιμετωπίζεται με εκτελεστικά αποσπάσματα. Ο Αργυριάδης και ο Καλούμενος εκτελέστηκαν για να σταλεί μήνυμα σε κάθε Κομμουνιστή και αγωνιστή αριστερό πως η βοήθεια στο ΚΚΕ τιμωρείται με θάνατο. Τέλος ο Μπάτσης ως κορυφαίος διανοούμενος εκτελέστηκε για να τρομοκρατηθούν η προοδευτική διανόηση και οι άνθρωποι της επιστήμης. Η επιστήμη και οι άνθρωποί της έπρεπε να είναι με το καθεστώς αν ήθελαν να επιβιώσουν.

Η τρομοκρατία δεν πέρασε. Το ΚΚΕ – εκείνο το ΚΚΕ που κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες ήταν ισχυρό και ολοζώντανο μέσα στο λαό, που ζούσε και ανέπνεε με το λαό και μάτωνε για τα καθημερινά του προβλήματα-  δεν ξεριζώθηκε, δεν συρρικνώθηκε, δεν διαλύθηκε, δεν έγινε ούτε σκιά του εαυτού του ούτε σέχτα. Στο πρόσωπο του Μπελογιάννη αυτό το ΚΚΕ τιμάμε. Το ΚΚΕ που, με όλα του τα λάθη και τις αδυναμίες του, η εργατική τάξη και ο λαός το ένιωθαν δικό τους κόμμα. Σάρκα από τη σάρκα τους γιατί ήταν το μόνο κόμμα που βίωνε ό,τι και ο λαός και που καθοδηγούσε ως αναπόσπαστο κομμάτι του εργαζόμενου λαού. Χωρίς υπεροψίες και δασκαλίστικο ύφος, χωρίς ανόητους σοσιαλιστικούς μεσσιανισμούς όπου τα πάντα παραπέμπονται για να λυθούν σε κάποια δευτέρα – σοσιαλιστική-  παρουσία.

Γιώργος Πετρόπουλος

ΤΑ ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΤΟΥ ΔΙΑΡΚΟΥΣ ΣΤΡΑΤΟΔΙΚΕΙΟΥ ΤΗΣ ΔΕΥΤΕΡΗΣ ΔΙΚΗΣ ΤΟΥ ΜΠΕΛΟΓΙΑΝΝΗ

Τιμώντας την μνήμη και το παράδειγμα του Μπελογιάννη, ο ΕΡΓΑΤΙΚΟΣ ΑΓΩΝΑΣ δίνει σήμερα στους αναγνώστες του τα πρακτικά του Διαρκούς Στρατοδικείου της δεύτερης δίκης του Μπελογιάννη μαζί με την απόφαση υπ’ αριθ. 442 Β/52 του Στρατοδικείου βάσει της οποίας ο ηγέτης του ΚΚΕ και οι σύντροφοί του καταδικάστηκαν σε θάνατο και στη συνέχεια εκτελέστηκαν. Τα πρακτικά αυτά είναι εκείνα που κρατούσε ο Γραμματέας του δικαστηρίου. Δεν είναι αναλυτικά αλλά συνοπτικά και υπό αυτή την έννοια δεν καταγράφουν με πληρότητα όλες τις στιγμές της δίκης, ούτε ολοκληρωμένες- αλλά περιληπτικά- τις παρεμβάσεις δικαστών, μαρτύρων συνηγόρων και κατηγορουμένων. Αποτελούν όμως ιστορικό ντοκουμέντο και αποδίδουν την ουσία των γεγονότων που έλαβαν χώρα στη δικαστική εκείνη αίθουσα.

Πλήρη, επίσημα, πρακτικά κρατούσε τότε η προεδρία της κυβέρνησης τα οποία δίνονταν και στον Τύπο της εποχής. Αυτά τα πρακτικά δεν κατέστη δυνατόν, ως τα σήμερα, να εντοπιστούν. Απ’ όσα δόθηκαν στον Τύπο και δημοσιεύτηκαν αντλήσαμε την πλήρη απολογία του Ν. Μπελογιάννη την οποία και συμπεριλάβαμε στο τέλος ηλεκτρονική έκδοση των συνοπτικών πρακτικών του στρατοδικείου. Διαβάζοντας αυτό το υλικό πιστεύουμε πως οι αναγνώστες μας θα αποκτήσουν βαθύτερη και ουσιαστικότερη γνώση του ιστορικού γεγονότος της υπόθεσης του Ν. Μπελογιάννη, θα κατανοήσουν καλύτερα την κατάσταση του κόμματος και του κινήματος λίγο μετά τη λήξη του εμφυλίου και θα εμπλουτίσουν την βιβλιοθήκη τους με ένα πολύτιμο αρχειακό υλικό.

Η ΣΥΝΤΑΞΗ ΤΟΥ ΕΡΓΑΤΙΚΟΥ ΑΓΩΝΑ

 

Για να το διαβάσετε online, πατήστε πάνω στην πρώτη εικόνα. 

Για να το αποθηκεύσετε στο pc σας, πατήστε πάνω στη δεύτερη εικόνα.

                                    

 

 

 

 

 

 

 

 

Ο ‘Ανθρωπος με το γαρύφαλλο του Νίκου Τζήμα

Facebook
Twitter
Telegram
WhatsApp
Email
Ηλεκτρονική Βιβλιοθήκη
Εργατικός Αγώνας