Εργατικός Αγώνας

Στρατηγικό καθήκον της εργατικής τάξης ο αγώνας για την αποδέσμευση από την ΕΕ

Το κείμενο αυτό είναι πλατιά περίληψη της ομιλίας του Γεράσιμου Αραβανή στην ημερίδα της ΑΝΤΑΡΣΥΑ με θέμα «Μπορεί να υπάρξει διεθνιστική ρήξη-αποδέσμευση από την ΕΕ».

 

1.- Η Ε.Ε., ευρωπαϊκή καπιταλιστική ολοκλήρωση, είναι η μορφή που πήρε η καπιταλιστική διεθνοποίηση στην Ευρώπη και στις συγκεκριμένες συνθήκες της δεκαετίας του 1950 και στις επόμενες φυσικά εξυπηρετώντας τις αναγκαιότητες  και τα συμφέροντα του ευρωπαϊκού πολυεθνικού κεφαλαίου και τις στρατηγικές στοχεύσεις του . Άρα ή μορφή αυτή είναι απόφαση του κεφαλαίου και εκφράζει τα συμφέροντά του.

Αυτό σημαίνει ότι η ίδια η αστική εξουσία μπορεί να την τροποποιήσει αυτή την μορφή, ακόμη και ριζικά και να την καταργήσει, να επιλέξει κάποια άλλη μορφή που θα εκφράζει τα συμφέροντά της στη συγκεκριμένη περίοδο.

Άρα η κατάργηση της συγκεκριμένης καπιταλιστικής ολοκλήρωσης δεν απαιτεί επαναστατική εξουσία, στην εξουσία της εργατικής τάξης θα γίνει οπωσδήποτε, μπορεί όμως και μία αριστερή εργατική κυβέρνηση πριν από την επανάσταση να το πετύχει. Βέβαια ανάλογα με το ποια πολιτική δύναμη επιχειρεί την αποδέσμευση,   τους στόχους της και το συσχετισμό δύναμης έχουμε και αντίστοιχο χαρακτήρα της αποδέσμευσης, αντίστοιχες επιπτώσεις και καθήκοντα. Η εργατική τάξη αγωνίζεται για την αποδέσμευση από την Ε.Ε. κάτω από τον αγώνα της με το σοσιαλισμό.

Κατά συνέπεια παρά την μεγάλη στρατηγική σημασία που έχει μια τέτοια επιτυχία κάτω από τον αγώνα της εργατικής τάξης, δεν είναι καθήκον στρατηγικό, δεν προϋποθέτει την ανατροπή του καπιταλισμού.

2.Η συμμετοχή της Ελλάδας στην ΕΟΚ τότε και στην ΕΕ σήμερα ήταν στρατηγική επιλογή της ελληνικής ολιγαρχίας και οι λόγοι πέραν των οικονομικών ήταν κυρίως πολιτικοί.

Ως εκ τούτου στην σύγκρουση του εργατικού κινήματος με την αστική τάξη της χώρας, ο αγώνας εναντίον της ΕΕ έχει κεντρικό ρόλο, και αυτό γιατί παρά τα όσα λέγονται από διάφορες πλευρές το μονοπωλιακό κεφάλαιο της χώρας και οι σύμμαχοί του έχουν στρατηγική επιλογή την παραμονή της χώρας στην ΕΕ και δεν τίθεται από κανένα τμήμα του θέμα αποδέσμευσης.

Επίσης είναι λανθασμένη η θέση ότι δεν πρόκειται να υπάρξουν επιπτώσεις από ενδεχόμενη αποδέσμευση από την ΕΕ ούτε στο τμήμα εκείνο του κεφαλαίου που επιθυμεί την παραμονή, ούτε σ’ εκείνο που επιδιώκει την αποδέσμευση. Συνολικά, λέει ο ισχυρισμός αυτός, η αστική τάξη θα ωφεληθεί από την αποδέσμευση, ενώ το κόστος για την εργατική τάξη και το λαό θα είναι βαρύτατο, θα είναι καταστροφικό. Λογική προέκταση της θέσης αυτής είναι η εργατική τάξη και το εργατικό κίνημα να είναι οι μόνοι που δεν πρέπει να θέτουν θέμα αποδέσμευσης.

Πέραν όλων των άλλων η θέση αυτή για καταστροφικές επιπτώσεις έχει και γενικότερες αρνητικές συνέπειες. Οδηγεί κατευθείαν στην λογική ότι πρέπει να αποφευχθεί η σύγκρουση για να μην υπάρξουν συνέπειες, να αποφεύγονται γενικότερα οι επιπτώσεις, οι αγώνες να είναι χαμηλής έντασης σε λελογισμένα πλαίσια.

Κάθε όμως βαθιά τομή και πολύ περισσότερο η επανάσταση θα είναι εξαιρετικά δύσκολη και με σημαντικές συνέπειες, πολλές φορές αιματηρές. Η λογική να αποφύγουμε το κόστος και τις συνέπειες οδηγεί ακριβώς σε κείνο που πρέπει να αποφευχθεί, στο συμβιβασμό και την υποταγή.

3.Τίθεται όμως το εξής ζήτημα, στην στρατηγική του κεφαλαίου πανευρωπαϊκά και στην Ελλάδα ποια θέση κατέχει σήμερα η ευρωπαϊκή οικονομική ολοκλήρωση; Είναι εξίσου σημαντική για το κεφάλαιο και την ενδυνάμωση του ευρωπαϊκού καπιταλισμού με παλαιότερα ή έχει χάσει σε ένα βαθμό την σημασία της;

Σήμερα αν εξαιρέσει κανείς ορισμένα τμήματα της αστικής τάξης κάποιων χωρών π.χ. Μεγάλη Βρετανία που τα συμφέροντά της εξυπηρετούνται, όπως θεωρούν, εκτός ΕΕ το σύνολο του κεφαλαίου και του αστικού κόσμου θωρούν την ΕΕ τον κυριότερο στρατηγικό πυλώνα του συστήματος.

Αυτό καθορίζει και το ρόλο που έχει η πάλη του εργατικού κινήματος εναντίον της ΕΕ.

4.Στόχος του αγώνα της εργατικής τάξης είναι ο σοσιαλισμός και όχι απλά η αποδέσμευση από την ΕΕ. Οι κομμουνιστές στο πρόγραμμά τους θέτουν στόχο το σοσιαλισμό, ως κατώτερη φάση της κομμουνιστικής κοινωνίας, και αυτό γίνεται μόνο επαναστατικά και σε σύγκρουση με την αστική τάξη. Δεν περιορίζονται απλά στην κατάκτηση κάποιων στόχων σημαντικών ακόμα και της αποδέσμευσης από την ΕΕ κάτω από τον αγώνα της εργατικής τάξης και του λαού. Τον αγώνα εναντίον της ΕΕ τον βλέπουν ενταγμένο  στην γενική επιδίωξη τους, στην διαμόρφωση των προϋποθέσεων για την επαναστατική ανατροπή του καπιταλισμού.

Από ορισμένες πλευρές προτείνεται ως τακτική η προβολή και η διεκδίκηση λαϊκών αιτημάτων άμεσου χαρακτήρα, ζητήματα επιβίωσης, ορισμένες δημοκρατικές κατακτήσεις, αγώνας για την ειρήνη κλπ. Δεν μπορούμε να συμφωνήσουμε με τις αντιλήψεις αυτές.

Η τακτική πρέπει να περιλαμβάνει τον αγώνα για άμεσες κατακτήσεις που συγκινούν ευρύτατα, αλλά και την προβολή και διεκδίκηση πολιτικών στόχων που αμφισβητούν την αστική κυριαρχία και συνδέουν το σήμερα με την επανάσταση και τον σοσιαλισμό.

Ο αγώνας γύρω από αυτά τα ζητήματα μπορεί αφενός να δημιουργεί ρήγματα στην αστική κυριαρχία και να επιτείνει την κρίση της και αφ’ ετέρου να δημιουργεί αντικαπιταλιστική συνείδηση στην εργατική τάξη και το λαό, άρα απαιτείται ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο, μια ολοκληρωμένη τακτική, που καρδιά της είναι ο αγώνας για την αποδέσμευση ως κύριος κρίκος.

Οι ασάφειες γύρω από αυτό και η προβολή του στόχου της ΕΕ και του ευρώ μόνο, πέραν των αρνητικών επιπτώσεων δίνουν και δικαιώματα. Θεωρούμε ότι εκεί στηρίζονται οι κατηγορίες ότι επιδιώκουμε αστική Ελλάδα με δραχμή κ. ά. Είναι αναγκαία λοιπόν η προβολή και η διεκδίκηση ενός ολοκληρωμένου πλαισίου το οποίο έχει βασικές αιχμές με ιδιαίτερη σημασία. Το πλαίσιο αυτό έχει σε γενικές γραμμές έχει περιγραφεί:

  • Ο αγώνας για την ικανοποίηση των ζωτικών προβλημάτων του λαού.
  • Η κατάργηση των μνημονίων και του συνολικού πλαισίου που επέβαλαν.
  • Μονομερής διαγραφή του δημόσιου χρέους.
  • Η αποδέσμευση από την ΕΕ και το ευρώ. Η πάλη για την ανεξαρτησία της χώρας, ΝΑΤΟ, συμφωνίες κλπ.
  • Η αμφισβήτηση της καπιταλιστικής ιδιοκτησίας στα μέσα παραγωγής κυρίως μέσω της προώθησης  της εθνικοποίησης των τραπεζών και μονοπωλίων στρατηγικής σημασίας, καμία ιδιωτικοποίηση δημόσιας περιουσίας, οι ιδιωτικοποιημένοι τομείς, ιδιαίτερα στα δημόσια αγαθά, να επιστρέψουν στο δημόσιο, ο εργατικός έλεγχος κλπ.
  • Εκδημοκρατισμός…

Θεωρούμε ότι ένα τέτοιο πλαίσιο που προβάλλεται ισορροπημένα και διεκδικείται είναι ικανοποιητικό τουλάχιστον για την φάση που περνάμε.

5.- Η απόφαση για την αποδέσμευση είναι σαφώς πολιτική απόφαση. Πολιτικά εξετάζοντας τα πράγματα λόγω του χαρακτήρα και του ρόλου της ΕΕ βλέπουμε την αναγκαιότητα αυτού του στόχου. Αυτό δεν σημαίνει ότι  αρκεί η πολιτική απόφαση, ότι πρέπει να μείνουμε εκεί.

Ο στόχος αυτός πρέπει να τύχει ιδιαίτερης επεξεργασίας από πολλές πλευρές, την οικονομική, τις αναγκαίες συμμαχίες, τις διεθνείς σχέσεις κλπ. Απέναντι στην χυδαία προπαγάνδα των αντιπάλων για καταστροφές και συμφορές που έρχονται αν η χώρα φύγει από την ΕΕ, ότι θα πεθαίνει ο κόσμος γιατί δεν θα έχει φάρμακα, τροφή και ενέργεια, δεν θα λειτουργεί η οικονομία, για Βενεζουέλα, Μαδούρο κ. ά. πρέπει ο λόγος που αρθρώνει το κίνημα να είναι πειστικός.

Να αντιπαρατίθεται με την αστική προπαγάνδα και παρά τους άνισους όρους να στέκεται με επιτυχία και να κερδίζει συνεχώς επιρροή.

Φυσικά οι επεξεργασίες δεν προορίζονται να απαντήσουν στα χυδαία επιχειρήματα των αντιπάλων αλλά να περιγράψουν τα αναγκαία βήματα, το ακριβές περιεχόμενο και τις προϋποθέσεις του, τις συμμαχίες που απαιτούνται, τα διεθνή στηρίγματα που πρέπει να αναζητηθούν κυρίως στο εργατικό κίνημα διαφόρων χωρών και σε χώρες που θα προθυμοποιηθούν να στηρίξουν ασφαλώς για τους δικούς τους λόγους.

6.- Καλές και αναγκαίες οι ημερίδες και οι συζητήσεις, τίθενται τα ζητήματα , οι διαφωνίες και οι συμφωνίες, μπορεί να διερευνηθεί η δυνατότητα συμπτώσεων και συμβιβασμών, όμως δεν αρκούν. Όλα αυτά πρέπει να καταλήγουν στην δράση.

Μία δράση που συγκινεί, κινητοποιεί, ενώνει την εργατική τάξη και το λαό, φέρνει σε δύσκολη θέση την κυβέρνηση και την αστική αντιπολίτευση, μια δράση που ανοίγει το δρόμο.

Κακά τα ψέματα, η κατάσταση στο κίνημα και το λαό είναι η χειρότερη δυνατή. Κάθε χθες και καλύτερα, το κίνημα μοιάζει να περιστρέφεται γύρω από το μικρόκοσμό του και σε κάθε στροφή βρίσκεται ένα επίπεδο πιο κάτω. Πάρτε την τελευταία απεργία όπως και τις προηγούμενες ορισμένα χρόνια τώρα.

Δεν πρέπει να έχουμε αυταπάτες ότι κάποια στιγμή ο λαός θα σιχαθεί τον Τσίπρα, γνώρισε ήδη τη ΝΔ και τους άλλους, θα φτάσει στο αμήν και θα βγει στους δρόμους.

Για να βγει ο λαός στους δρόμους πρέπει να υπάρξει ο οδηγός, η πρωτοπορία, πολιτική και συνδικαλιστική, με το ανάλογο σχέδιο που θα τον κινητοποιήσει. Μόνο τότε υπάρχει προοπτική, αλλιώς και να βγει θα είναι ξέσπασμα, μπάχαλο, εκτόνωση και τα κεφάλια μέσα ή κάτι χειρότερο.

Στην Κομμουνιστική και γενικότερα στην μαχόμενη αριστερά πέφτει το βάρος να παίξει αυτό το ρόλο. Να πάρει την κατάσταση στα χέρια της και τα πράγματα δεν φαίνονται και τόσο ευοίωνα.

Δημιουργήσαμε την διΕΕξοδο. Ξέρουμε όλοι τι έγινε και είναι ελάχιστα. Θεωρεί κανείς ότι εξαντλήθηκαν τα περιθώρια ανάπτυξης και δράσης της; Ήταν μέσα στις δυνατότητες να δράσει, να δημιουργηθούν πολλές δεκάδες επιτροπές της σε πόλεις συνοικίες και επιχειρήσεις, να αναπτύξουν δράση και να δημιουργήσουν αποτελέσματα; Γιατί δεν έγινε και μάλιστα σε ένα θέμα που συγκινεί ευρύτατα;

Σήμερα στο λαό ωριμάζουν τα στοιχεία μιας ριζοσπαστικής συνείδησης με ανατρεπτικά χαρακτηριστικά. Δεν υπάρχει μόνο η απογοήτευση και η ιδιώτευση που είναι ορατή, αλλά σε ένα σημαντικό τμήμα εργαζομένων που μπορεί να φθάνει και να ξεπερνά το μισό σε πολλές περιπτώσεις καταγράφονται στοιχεία που είναι αξιοσημείωτα. Έξω από το ευρώ, να διαλυθεί η ΕΕ, οι διεθνείς σχέσεις της χώρας και οι συμμαχίες με τις ιμπεριαλιστικές χώρες την έβλαψαν, καμιά εμπιστοσύνη σε κόμματα και αστικούς θεσμούς κλπ.

Η δράση και ο πολιτικός λόγος έχουν που να πατήσει και να βρουν πρόσφορο έδαφος, ακριβώς αυτές τις δυνατότητες πρέπει το κίνημα να αξιοποιήσει.

Τέλος είναι σε όλους   γνωστό ότι μεταξύ κομμάτων και οργανώσεων στα πλαίσια της μαχόμενης και Κομμουνιστικής αριστεράς υπάρχουν διαφωνίες και μάλιστα σημαντικές και σε σημαντικά ζητήματα, δεν πρέπει όμως να μπουν εμπόδιο στην κοινή δράση;

Ένα γενικευμένο μέτωπο με ολοκληρωμένο πρόγραμμα που θα διεκδικήσει την εξουσία δεν νομίζουμε ότι αυτή τη στιγμή μπορεί να δημιουργηθεί. Κοινή δράση όμως στη βάση μιας συμφωνίας που θα περιλαμβάνει πλην των άμεσων και σημαντικά πολιτικά ζητήματα μπορεί να υπάρξει, ως πρώτο βήμα. Έχουμε πλήθος σημαντικά ιστορικά παραδείγματα που το αποδεικνύουν. Το 1922 η Κ.Δ. απευθύνθηκε στην Β’ Διεθνή, την διεθνή του Κάουτσκυ και την Διεθνή του Άμστερνταμ για ενιαίο μέτωπο που περιλάμβανε πέντε μόνο σημεία, την πάλη να μην πληρώσει την κρίση του συστήματος η εργατική τάξη, να αγωνιστούν για κατακτήσεις των εργαζομένων, την πάλη εναντίον της αντίδρασης και του φασισμού που είχε εμφανιστεί, την υλική υποστήριξη του σοβιετικού λαού για να αντιμετωπιστεί ο λιμός, την πολιτική στήριξη της Σοβιετικής Ένωσης απέναντι στα ιμπεριαλιστικά κράτη της δύσης. Για ποιο λόγο στην Ελλάδα σήμερα μια συμφωνία μεταξύ των κομμάτων πρέπει να περιλαμβάνει τη στρατηγική;

Φυσικά κάθε κόμμα και οργάνωση θα διατηρήσει την ανεξαρτησία του και την δυνατότητα να ζυμώνει συνολικά το πρόγραμμά του, να παίρνει πέραν των κοινών και ανεξάρτητες πρωτοβουλίες που θεωρεί αναγκαίες.

Άρα λύσεις υπάρχουν και μπορούν να βρεθούν, τρόποι υπάρχουν αρκεί να το αποφασίσουμε. Οι εξελίξεις όμως δεν περιμένουν.

 

                                                                                     Γεράσιμος Αραβανής

Facebook
Twitter
Telegram
WhatsApp
Email
Ηλεκτρονική Βιβλιοθήκη
Εργατικός Αγώνας