Εργατικός Αγώνας

Τι λένε για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις οι «Μακεδονομάχοι»;

Γράφει ο Βασίλης Καλαματιανός.

Οι σχέσεις με τη γείτονα χώρα διαχρονικά επηρεάζονται και είναι αποτέλεσμα ιστορικών γεγονότων της διεθνούς κάθε φορά κατάστασης, συμμαχιών της κάθε χώρας, αποτελέσματος πολεμικών επιχειρήσεων, φυσικά και επιδιώξεων ισχυρών κάθε φορά δυνάμεων αλλά και της άρχουσας τάξης Ελλάδας και Τουρκίας. Να πούμε καθαρά ότι, σε κάθε περίπτωση, «το μάρμαρο» πληρώνουν ο ελληνικός και ο τουρκικός εργαζόμενος λαός και νεολαία.

Γεγονότα που έχουν αφήσει πληγές είναι: η τουρκική κατοχή, καθώς τμήματα της Ελλάδας απελευθερώθηκαν μόλις πριν εκατό χρόνια. Οι διαφορετικές συμμαχίες στον Α΄ Παγκόσμιο πόλεμο, η εκστρατεία της Μικράς Ασίας τα αποτελέσματα τους και η συνθήκη της Λωζάνης, ο Β΄ παγκόσμιος, το Κυπριακό. Και μετά την ένταξη των δυο χρόνων στο ΝΑΤΟ, οι σχέσεις «αγάπης–μίσους».

Σημειώνουμε ότι μια χρονική περίοδος 70 χρόνων που υπήρξε η Σοβιετική Ένωση -και οι συμμαχίες είχαν σ΄ ένα βαθμό και ιδεολογικό υπόβαθρο- τελείωσε. Βλέπουμε ανακατατάξεις χωρίς να έχει ακόμη υπάρξει πλήρως ανατροπή, συμμαχίες αδιανόητες πριν λίγα χρόνια, πρόσκαιρες ή όχι θα φανεί στην πορεία των χρόνων.

Η εξωτερική πολιτική της Τουρκίας

Τα ελληνικά μέσα μαζικής ενημέρωσης (ΜΜΕ) κυρίως οι τηλεοράσεις κάνουν εκτιμήσεις ότι οι δηλώσεις Ερντογάν και άλλων κυβερνητικών και στρατιωτικών παραγόντων της Τουρκίας σχετίζονται με εσωτερικά ζητήματα και αποπροσανατολισμό. Φυσικά δεν πρέπει να υποτιμιέται καθόλου ο φανατισμός του λαού με θρησκευτικό–εθνικιστικά συνθήματα και ανάλογους στόχους, όμως δεν είναι μόνο αυτό ή κυρίως αυτό ή εσωτερική κατανάλωση.

Το πρώτο που οφείλουμε να εκτιμήσουμε είναι ότι όλες οι κυβερνήσεις στρατιωτικές, πολιτικές αλλά και τα σημερινά κόμματα (με εξαίρεση το ΚΚ και κάποιες αριστερές ομάδες που δεν επηρεάζουν την πολιτική ζωή) έχουν ταύτιση απόψεων και υπερβάλουν σε εθνικισμό.

Οι άξονες της εξωτερικές πολιτικής της Τουρκίας καθορίζονται έχουν σα βάση την απόφαση της Εθνοσυνέλευσης μετά την ίδρυση της Δημοκρατίας η οποία αποδέχτηκε το εθνικό σύμφωνο της Βουλής των Οθωμανών το Misak-I-Milli, δηλαδή τη διεκδίκηση των ελάχιστων εδαφών, προσθέτοντας τη Μοσούλη, το Κιρκούκ, το Χαλέπι, τη Δυτική Θράκη, την Κύπρο και μερικά νησιά.

Τη γενική αυτή κατεύθυνση μελετά, αναπτύσσει και προσαρμόζει ανάλογα με τις γενικές συνθήκες το ίδρυμα Κεμάλ Ατατούρκ.

Το 2015 το κέντρο στρατηγικών μελετών «Νέα Τουρκία» κυκλοφόρησε ένα κείμενο 1450 σελίδων, στο οποίο γίνεται αναφορά στο Μισακ-ι-Μιλλι, αναλύει τους στόχους του. Ο Ερντογάν έχει προλογίσει την έκδοση η οποία αποτελεί και τη βάση των δηλώσεων για «τα σύνορα της καρδιάς» τις απειλές αλλά και την εισβολή στη Συρία.

Ρόλο στην ψυχολογία των μαζών και όχι μόνο, παίζει και η λογοτεχνία των Χαντίθ, που προφητεύει την «Αποκάλυψη» των μουσουλμάνων και αναγνωρίζεται ως δεύτερη αξία μετά το Κοράνιο. Προφητεύει επανάσταση στο Μαγκρέμπ που θα συνεχιστεί μετά από μάχες σ΄ όλη τη Β. Αφρική, τη Συρία μέχρι το Αφγανιστάν και τελειώνει στην Ιερουσαλήμ όπου θα γίνει η Ισλαμική αποκάλυψη και θα παρουσιαστεί και ο Ιησούς ως «προφήτης αγγελιοφόρος του Αλλάχ» και θα βοηθήσει το Ισλάμ.

Διεκδικήσεις σε βάρος της Ελλάδας

Η Τουρκία στην πράξη δεν αναγνώρισε ποτέ τα αποτελέσματα του Α΄Παγκοσμίου πολέμου και τη διάλυση της Οθωμανικής αυτοκρατορίας. Τα τελευταία χρόνια, άλλοτε αμφισβητούν πλήρως τη συνθήκη της πλήρως Λωζάνης του 1923, άλλες φορές την επικαλούνται για να προβάλουν «γκρίζες ζώνες».

Με διάφορους τρόπους η Τουρκία παρεμβαίνει στη μουσουλμανική μειονότητα της Θράκης, ονομάζοντας την «τουρκική», με ό,τι αυτό μπορεί να σημαίνει στη συνέχεια.

Στο Αιγαίο: Δε διεκδικεί άμεσα κατοικημένα νησιά, αν και αμφισβητεί την ένταξη των Δωδεκανήσων, δεν αποδέχεται το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας, το δικαίωμα επέκτασης των χωρικών υδάτων των νησιών στα 12 ναυτικά μίλια, απειλεί με πόλεμο και ταυτόχρονα επικαλείται συνθήκες και αμφισβητεί τη νομιμότητα οχύρωσης των ελληνικών νησιών. Ουσιαστικά δεν αποδέχεται τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας, ακόμη και την υπάρχουσα κατάσταση. Διεκδικεί ελληνικά δικαιώματα στη θάλασσα ή βραχονησίδες προκαλεί επεισόδια και, αξιοποιώντας διεθνές παρεμβάσεις (ΗΠΑ-ΝΑΤΟ) για «ειρήνευση», γκριζάρει ελληνικές νησίδες και δικαιώματα.

Βασικοί άξονες των διεκδικήσεων της είναι στο Αιγαίο και τελευταία και στην Ανατολική Μεσόγειο.

Διεκδικεί κυριαρχικά δικαιώματα διαμελίζοντας το Αιγαίο στον 25ο Μεσημβρινό.

Νοτιότερα της Ρόδου από τον 28ο μεσημβρινό έως τον 32ο θεωρεί ότι έχει απόλυτα κυριαρχικά δικαιώματα. Αμφισβητεί το δικαίωμα της Ελλάδας να καθορίσει ΑΟΖ με βάση το Καστελόριζο και το σύμπλεγμα νησιών της Μεγίστης. Προσπαθεί να μπει σφήνα ανάμεσα στις ΑΟΖ Ελλάδας και Κύπρου, προβάλει δικαιώματα στην ΑΟΖ και τα θαλάσσια οικόπεδα της Κύπρου.

Έχει σημασία το γεγονός ότι η Τουρκία έχει στόχο έως το 2023, εκατό χρόνια μετά, να έχει ανατρέψει τη συνθήκη της Λωζάνης του 1923. Σ’ αυτή την κατεύθυνση προσπαθεί να επιβάλλει τετελεσμένα γεγονότα, να γκριζάρει όπως αναφέραμε περιοχές.

Η εξωτερική πολιτική της Ελλάδος και η αντιμετώπιση την Τουρκικών προκλήσεων και διεκδικήσεων, διαχρονικά, λίαν επιεικώς μπορεί να χαρακτηρισθεί αναποτελεσματική. Κύριο χαρακτηριστικό της είναι ότι δεν ήταν και δεν είναι ανεξάρτητη, κινείται στα πλαίσια των κατευθύνσεων των οικονομικών πολιτικών και στρατηγικών συμφερόντων του ευρωατλαντισμού. Ειδικότερα ό,τι αφορά τις σχέσεις με την Τουρκία ήταν και είναι πολιτική υποχωρήσεων και παραχωρήσεων κυριαρχικών δικαιωμάτων.

Συμφωνίες παραχωρήσεων

Τον Οκτώβριο του 1980 συμφώνησε επανένταξη στο στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ, χωρίς κατοχύρωση των συνόρων γιατί η Τουρκία απειλούσε με «ΒΕΤΟ».

Με σειρά αποφάσεων του ΝΑΤΟ το 1992-93, καταργούνται τα όρια περιοχών ευθύνης, τα σύνορα μεταξύ κρατών του ΝΑΤΟ για στρατιωτικά ζητήματα, ανοίγει ο δρόμος, «νομιμοποιείται» καθεστώς περιορισμένης εθνικής κυριαρχίας στο Αιγαίο και ΝΑΤΟποιησή του. Τον Ιούνη του 1993 στη σύνοδο των ΥΠΕΘΑ του ΝΑΤΟ (στον Αστέρα Βουλιαγμένης) η Τουρκία για πρώτη φορά άμεσα, απαιτεί συνδιοίκηση στο Αιγαίο, με παθητική στάση της Ελληνικής Κυβέρνησης. Δρομολογείται η δημιουργία δύο κέντρων αεροπορικών επιχειρήσεων, σε Λάρισα και Σμύρνη.

Τα Ίμια και ο αλλοπρόσαλλος χειρισμός, ένα κράμα ανοργανωσιάς, έλλειψης στόχων, λεονταρισμών και υποτέλειας (το «ευχαριστώ» του Σημίτη στις ΗΠΑ) και το γκριζάρισμα είναι αποκαλυπτικό της πολιτικής που ασκείται.

Τον Ιούλη του 1997 με τη Συμφωνία της Μαδρίτης (Σημίτης–Ντεμιρέλ) η Ελλάδα αναγνωρίζει «ζωτικά συμφέροντα και ενδιαφέροντα» της Τουρκίας και Αιγαίο. Την ίδια χρονιά στη σύνοδο της ΕΕ στο Ελσίνκι, στη συζήτηση για ένταξη της Τουρκίας και στο κείμενο που ακολουθεί γίνεται αναφορά για ρύθμιση συνοριακών διαφορών με Ελλάδα. Είναι ακατανόητο και απαράδεχτο γιατί η Ελλάδα δεν θεωρεί ότι υπάρχουν συνοριακές διαφορές. Τα σύνορα τα καθορίζουν διεθνές Συνθήκες.

Η μόνη διαφορά που πάντα αναγνώριζε η Ελλάδα ήταν ο καθορισμός της υφαλοκρηπίδας, η οποία με διεθνή συνθήκη το 1958 καθοριζόταν στα 200ν.μ. από τις ακτές ή μέση απόσταση όταν συναντά όρια άλλου κράτους και 200 μέτρα βάθος στη θάλασσα για αξιοποίηση. Η ανάπτυξη της επιστήμης και της τεχνικής, η ανακάλυψη κοιτασμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου κάτω από τη θάλασσα δημιούργησε νέα δεδομένα.

Για την δυνατότητα εκμετάλλευσης των υποθαλάσσιων κοιτασμάτων δημιουργήθηκε η ΑΟΖ που σε εύρος ταυτίζεται με την υφαλοκρηπίδα, όμως καλύπτει όλες τις οικονομικές δραστηριότητες, θαλάσσιες–υπερθαλάσσιες και υποθαλάσσιες.

Πρέπει να σημειωθεί ότι χρόνια τώρα γίνεται μια μεγάλη συζήτηση για τις ΑΟΖ από την πλευρά όμως των Ελληνικών Κυβερνήσεων παρατηρείται μια αδράνεια μέχρι εγκατάλειψη των κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας σε υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ, δημιουργώντας ζητήματα και στην άσκηση της Εθνικής Κυριαρχίας στην περιοχή.

Κατά καιρούς γράφονται και περισσότερα ακούγονται για μυστικές συμφωνίες Ελλάδας-Τουρκίας–ΗΠΑ γίνονται αναφορές και για ποσοστά.

Η ανακάλυψη πρόσφατα μεγάλων κοιτασμάτων φυσικού αερίου και πετρελαίου στην Ανατολική Μεσόγειο (Ισραήλ-Κύπρο–Αίγυπτο) επικαιροποιεί το ζήτημα, αποκτά διεθνές ενδιαφέρον, ανταγωνισμούς. Το ΝΑΤΟ μετά το 2000 έχει εντάξει στους στόχους του την ενεργειακή ασφάλεια με ότι αυτό συνεπάγεται και επικυρώθηκε το Νοέμβρη του 2010 στη σύνοδο της Λισαβώνας.

Φαίνεται ότι η άρχουσα τάξη και διαδοχικά οι ελληνικές κυβερνήσεις από τότε, έχουν εγκαταλείψει τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας στο Αιγαίο και την ευρύτερη περιοχή. Στη ουσία έχουν προσαρμοσθεί στις πολιτικές των ΗΠΑ-ΝΑΤΟ-ΕΕ, μετατρέπουν τη χώρα, από παραγωγό σε κόμβο μεταφοράς φυσικού αερίου και πετρελαίου και μάλιστα με αγωγό υποθαλάσσιο από τη Μέση Ανατολή για τα πετρέλαια του Περσικού κόλπου και της Ανατολικής Μεσογείου των αμερικανικών οικονομικών και στρατηγικών συμφερόντων. Όμως μια εξομάλυνση των σχέσεων ΗΠΑ-Τουρκίας μπορεί να αλλάξει τους μέχρι τώρα σχεδιασμούς σε βάρος Ελλάδας.

Ο ρόλος των ΗΠΑ-ΝΑΤΟ

Από τη δεκαετία του 1950 και στη συνέχεια η πολιτική που ακολουθούν όλες οι κυβερνήσεις της χώρας είναι η «διεύρυνση» των ελληνοαμερικανικών σχέσεων σαν αντίβαρο των τουρκικών απειλών και προκλήσεων. Εξετάζοντας αντικειμενικά τη θέση των ΗΠΑ, στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, αβίαστα μπορεί να βγει το συμπέρασμα ότι οι ΗΠΑ δεν είχαν ούτε φιλελληνική , ούτε φιλοτουρκική πολιτική. Είχαν και έχουν πολιτική που εξυπηρετεί τα δικά τους συμφέροντα. Ωστόσο, πρέπει να σημειώσουμε ότι στα κύρια προβλήματα τα συμφέροντα των ΗΠΑ συμπίπτουν με αυτά της Τουρκίας, σε βάρος της Ελλάδας. Χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι τα εξοπλιστικά προγράμματα και το γνωστό 7 προς 10, το Αιγαίο, η Κύπρος.

Τον τελευταίο χρόνο προβάλλονται ξανά επιχειρήματα, για την «ασφάλεια που παρέχουν οι ΗΠΑ στη χώρα», σε σχέση με την ένταση μεταξύ ΗΠΑ-Τουρκίας. Αναφέρονται ο ρόλος της αμερικανικής βάσης στη Σούδα, οι νέες βάσεις μαχητικών ελικοπτέρων σε Λάρισα και Αλεξανδρούπολη, των F16 στην Ανδραβίδα, οι κοινές στρατιωτικές ασκήσεις με ΗΠΑ κ.α. Αυτά τα ακούμε και τα βλέπουμε, θέση υπέρ της Ελλάδας δε βλέπουμε. Απόδειξη αποτελούν δηλώσεις του ΓΓ του ΝΑΤΟ Στολτενμπεργκ: «Το ΝΑΤΟ δε μπορεί να εισέλθει σε καμία συζήτηση για τα ελληνοτουρκικά, με κεντρική παραδοχή την αντίληψη ότι μεταξύ συμμάχων δε μπορεί να υπάρξει τίποτα άλλο παρά μόνο ο διάλογος». Στο ίδιο μοτίβο και ο ναύαρχος Τζέιμς Φόγκο III, διοικητής της Διακλαδικής Διοίκησης Συμμαχικών Δυνάμεων Νεάπολης και των Ναυτικών Δυνάμεων Ευρώπης Αφρικής των ΗΠΑ, μιλάει για τη Σούδα: «Η Σούδα είναι ένας κόμβος μεγάλης σημασίας, έχει αεροδρόμιο το οποίο χρησιμοποιούμε συνέχεια, ναυτικές εγκαταστάσεις παγκόσμιας κλάσης. Το Κέντρο Ναυτικής Αποτροπής (ΚΕΝΑΠ) του ΝΑΤΟ. Οπότε έχουμε ένα αεροδρόμιο, ένα λιμάνι, εγκαταστάσεις συντήρησης , αποθήκη όπλων και ένα κέντρο αριστείας για εκπαίδευση σε αμφίβιες επιχειρήσεις στην ανοιχτή θάλασσα». Σ’ αυτό το σημείο αξίζει να σημειώσουμε την ερώτηση του Έλληνα δημοσιογράφου. «Ποια η άποψή σας για την ένταση ανάμεσα σε Ελλάδα και Τουρκία στο Αιγαίο;». Και η απάντηση: «Όταν οι εντάσεις ανεβαίνουν, όταν από τη μια ή από την άλλη πλευρά έρχονται σε μένα και εκφράζουν αγωνία τους λέω: “Είμαστε δυνατότεροι μαζί’’. Ελπίζω να ακολουθήσουν και οι κυβερνήσεις, διότι οι σχέσεις σε επίπεδο στρατιωτικών και ναυτικών είναι πάρα πολύ καλές».

Τα όσα αναφέρθηκαν αλλά και ο ρόλος των ΗΠΑ την επταετία της χουντικής τυραννίας, στο πραξικόπημα ενάντια στο Μακάριο, στην τουρκική εισβολή και το σχέδιο Ανάν για την Κύπρο, δεν αφήνουν αμφιβολίες για το τι θα συμβεί στο μέλλον. Οι αυταπάτες, όπου υπάρχουν, για υπεράσπιση των εθνικών συμφερόντων από τις ΗΠΑ πρέπει να τελειώσουν. Το σύνθημα «Έξω οι βάσεις του θανάτου» είναι πάντα επίκαιρο.

Λύση είναι η ανεξάρτητη πολιτική, η πολιτική φιλίας ειρήνης και συνεργασίας , οικονομικών συναλλαγών χωρίς συμμαχικές και εταιρικές δεσμεύσεις. Αλήθεια, γιατί από το 2012 δεν υπάρχει πρεσβεία της Συρίας στη χώρα; Γιατί η Ελλάδα συμμετέχει σε μέτρα ενάντια στη Ρωσία, όταν 1500 γερμανικές επιχειρήσεις δραστηριοποιούνται στη Ρωσία; Γιατί από τη Ρωσία προμηθεύονται φυσικό αέριο η Γερμανία, η Αυστρία, η Ιταλία και άλλες χώρες της ΕΕ και για την Ελλάδα, με πολύπλευρες πιέσεις, δεν έγινε ο αγωγός Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολης; Για να γίνει κόμβος υγροποιημένου αμερικανικού και ακριβότερα; Για όλα αυτό χρειάζεται ένα λαϊκό κίνημα που να παλεύει, να διεκδικεί και να επιβάλλει λύσεις. Και επειδή συνεχίζονται κινητοποιήσεις για την ‘’Μακεδονία’’ σκέφτομαι: Αγαπητοί «Μακεδονομάχοι, πατριώτες, εθνικιστές, άγιοι πατέρες», για τις απειλές και διεκδικήσεις της Τουρκίας, για ανεξάρτητη πολιτική εθνικών συμφερόντων, θα κάνετε κάτι; Ή σκοτώνετε το μισοπεθαμένο;

 

Δεκέμβρης 2018                                                                                                                     

Facebook
Twitter
Telegram
WhatsApp
Email
Ηλεκτρονική Βιβλιοθήκη
Εργατικός Αγώνας