Εργατικός Αγώνας

Πίσω ολοταχώς;

Του Βασίλη Καλαματιανού.

Οι ευχές των χριστουγέννων και της πρωτοχρονιάς, οι προσδοκίες των λαών για ένα κόσμο καλύτερο και ειρηνικό έσβησαν γρήγορα. Πρωτοστάτησαν γι’ αυτή την εξέλιξη η Τουρκία, μέσω της συμφωνίας της με τη Λιβύη για τα όρια της ΑΟΖ, και η τρομοκρατική γκαγκστερικού τύπου δολοφονία του Ιρανού στρατηγού Σουλεϊμανί από τον αμερικάνικο ιμπεριαλισμό με εντολή Τραμπ. Αυτά κυρίως τα γεγονότα και όσα ακολούθησαν δυναμιτίζουν την ειρήνη, οξύνουν παραπέρα την ήδη τεταμένη κατάσταση στην περιοχή της Μεσογείου, της Μέσης Ανατολής και όχι μόνο.

Έχει σημασία να σημειωθεί ότι οι πέρα από κάθε έννοια διεθνούς δικαίου ενέργειες της Τουρκίας αιφνιδίασαν την κυβέρνηση, τον κρατικό μηχανισμό, την άρχουσα τάξη και τα φερέφωνα τους ΜΜΕ. Χρόνια τώρα προσπαθούσαν να πείσουν ότι οι δηλώσεις Ερντογάν είναι για εσωτερική κατανάλωση: πότε για να κερδίσει τις εκλογές, άλλοτε επειδή κλυδωνίζεται η τουρκική οικονομία. Δεν έδιναν καμμία σημασία για τις ενέργειες της Τουρκίας στην Κύπρο ή στη στρατηγική του ιδρύματος Κεμάλ Ατατούρκ.

Οι κρατούντες μόνιμα διακηρύσσαν ότι τα κυριαρχικά μας δικαιώματα είναι απαραβίαστα και αδιαπραγμάτευτα, ότι τα σύνορα της Ελλάδας είναι και σύνορα της ΕΕ, αν και οι ευρωπαίοι δεν είπαν ποτέ κάτι αντίστοιχο. Καλλιεργούσαν και καλλιεργούν τον στείρο και ανέξοδο εθνικισμό και, ταυτόχρονα, χρόνια τώρα ακολουθούν μονόπλευρη πολιτική, αυτή της «πάση θυσία ανήκομεν στη Δύση». Εθνικοφροσύνη και ραγιαδισμός, δυο όψεις του ίδιου νομίσματος της υποτέλειας.

Ας δούμε τα γεγονότα των ημερών.

Οι ενέργειες της Τουρκίας στη Μεσόγειο. Η αρχή είχε γίνει ‘όταν Τούρκοι αξιωματούχοι δήλωναν ότι δεν αναγνωρίζουν την κυπριακή ΑΟΖ, ότι θα κάνουν εκεί έρευνες με έγκριση των Τουρκοκυπρίων και σαν εγγυήτρια δύναμη. Στην Ελλάδα κυριαρχούσε εφησυχασμός και η άποψη ότι δεν είχαν τα μέσα να πραγματοποιήσουν έρευνες. Ακόμα κι όταν η Τουρκία κατέθεσε χάρτη με τα όρια της δικής ΑΟΖ, υπήρχε υποτίμηση. Και φτάσαμε να ανακοινώσει χάρτη και συμφωνία με τη Λιβύη. Η απάντηση τις πρώτες μέρες ήταν ξανά υποτίμηση, η συμφωνία χαρακτηρίστηκε «παράνομη», «μακριά από το δίκαιο της θάλασσας», ακούστηκε πως «δεν μπορεί η κυβέρνησης της Λιβύης» και άλλα παρόμοια. Στη συνέχεια φάνηκε ότι τα πράγματα δεν είναι έτσι. Η κυβέρνηση απευθύνθηκε στον ΟΗΕ να μην πρωτοκολλήσει τη συμφωνίας Τουρκίας-Λιβύης κι ακόμη:

α) Άρχισαν την καλλιέργεια των μικρών προσδοκιών και των «λογικών» υποχωρήσεων στον ελληνικό λαό. Στα πλαίσια αυτά ειπώθηκαν και ορισμένες μεγάλες αλήθειες (π.χ. τίτλος φιλοκυβερνητικής εφημερίδας: «η μεθοδική προσπάθεια της Τουρκίας να δημιουργήσει τετελεσμένα και η 40ετής αμηχανία των ελληνικών κυβερνήσεων»). Ρόλο διαμορφωτή της κοινής γνώμης και στήριξης της κυβερνητικής πολιτικής ανέλαβαν, με άρθρα τους και άλλες παρεμβάσεις, οι «συνήθεις ύποπτοι»: Ντ. Μπακογιάννη, Ευ. Βενιζέλος, Χρ. Ροζάκης, Στ. Μάνος. Βασική θέση όλων, πέρα από τον τρόπο προσέγγισης και τις επιμέρους διαφορές τους, είναι η προσφυγή στη Χάγη αφού έχουν εξασφαλιστεί προϋποθέσεις στο εσωτερικό της χώρας και το λαό.

Στ. Μάνος: «Τυχόν απόφαση του Δικαστηρίου της Χάγης δεν θα μας αρέσει 100%, μπορεί να οδηγήσει στην αναγνώριση για πρώτη φορά κυριαρχικών δικαιωμάτων της Τουρκίας στο Αιγαίο».

Χρ. Ροζάκης; «Η διεθνής νομολογία έχει κάνει μερικές προσαρμογές στο γενικό κανόνα. Με γνώμονα ορισμένα κριτήρια (μέγεθος νησιού, τοποθεσία) η νομολογία αποδίδει στα νησιά απόλυτη ή σχετική επήρεια η οποία και προσδιορίζει το ποσοστό που δικαιούται ή δεν δικαιούται υφαλοκρηπίδα/ΑΟΖ».

Ευ. Βενιζέλος: «Για όλα τα μείζονα θέματα εξωτερικής πολιτικής, άμυνας και ασφάλειας, θεμελιώδης προϋπόθεση είναι η ύπαρξη ενός σαφούς νομικού πλαισίου που δεν αρκεί να συγκεντρώνει ευρύτερη συναίνεση. Πρέπει να είναι πλήρως απαλλαγμένο από τις ευκολίες και τις γοητείες του εθνικολαϊκισμού». Κι ακόμη: «Η προσφυγή στη Διεθνή Δικαιοσύνη έχει βεβαίως νόημα μόνο όταν το κράτος που την επιδιώκει είναι έτοιμο να αποδεχτεί την απόφαση της και να αξιώσει τον σεβασμό της».

Στα πλαίσια αυτά φαίνεται να κινούνται Μακεδονομάχοι, σεβαστοί ιεράρχες και άλλοι υπερπατριώτες. Τουμπεκί.

β) Προχώρησαν στην υπογραφή της συμφωνίας για τον αγωγό EastMed με γρήγορες πράγματι κινήσεις. Σ’ αυτό συνέβαλλε η ανάγκη Ελλάδας και Κύπρου για κάποια απάντηση στις συμφωνίες Τουρκίας-Λιβύης, τα προβλήματα του Νετανιάχου και οι εκλογές στο Ισραήλ, οι συνεχείς προσπάθειές του για σύνδεση με την Ευρώπη. Ποια θα είναι η εξέλιξη με τον αγωγό δύσκολα μπορεί να εκτιμηθεί με ακριβείς όρους. Αυτό που σήμερα μπορεί να εκτιμηθεί είναι ότι δεν δίνει απάντηση στις τουρκικές διεκδικήσεις, ότι πρόκειται για ημιτελή συμφωνία αφού δεν έχει ερευνηθεί το μέγεθος των υπό εκμετάλλευση κοιτασμάτων, το κόστος άντλησης, μεταφοράς και κατασκευής του αγωγού. Για τις πολυεθνικές πάντα παραμένει η κατασκευή του αγωγού μέσω Τουρκίας όπου το συνολικό κόστος είναι πολύ μικρότερο, ίσως είναι το 1/3.

Παράξενα ηχούν δηλώσεις κατά την υπογραφή: «είναι αγωγός ειρήνης», «δεν στρέφεται ενάντια σε κάποιους». Ειρήνη με τον Νετανιάχου, τον μακελάρη του Παλαιστινιακού λαού και με το Ισραήλ προκεχωρημένο φυλάκιο του αμερικανικού ιμπεριαλισμού στην περιοχή; Δεν στοχεύει στον περιορισμό εξαγωγών αερίων από τη Ρωσία στην ΕΕ και την αντικατάστασή του με αμερικανικών συμφερόντων;

γ) Η δολοφονία Σουλεϊμανί οδήγησε πιο κοντά σε γενικότερη πολεμική σύρραξη. Αποκάλυψε ακόμα στα μάτια των λαών με τον πιο αδιάψευστο τρόπο ορισμένα ζητήματα. Οι ΗΠΑ όχι μόνο ασκούν τρομοκρατία σε κράτη και λαούς αλλά προχωρούν στη δολοφονία παραγόντων άλλων κρατών όχι με έμμεσο τρόπο όπως τα προηγούμενα χρόνια μέσω πρακτόρων και πραξικοπημάτων (π.χ. Αλιέντε ή πραξικόπημα ενάντια στον Μακάριο) αλλά άμεσα με την κρατική πολεμική μηχανή. Ανέδειξε ακόμη ότι οι ΗΠΑ είναι σήμερα ο κύριος φορέας αποσταθεροποίησης της κατάστασης και κίνδυνος για την Ειρήνη. Ταυτόχρονα, αναδείχτηκε η αλληλοσύνδεση συμφερόντων ΗΠΑ-ΕΕ αλλά και επιφυλάξεις και διαφορές που φτάνουν μόνο μέχρι το σημείο να ζητούν αυτοσυγκράτηση τόσο από τον θύτη (ΗΠΑ) όσο κι από το θύμα (Ιράν).

δ) Η επίσκεψη Μητσοτάκη στις ΗΠΑ και η συνάντηση με τον πρόεδρο Τραμπ προπαγανδιζόταν σαν το γεγονός που θα έδινε λύσεις στα προβλήματα και θα αναβάθμιζε το ρόλο της χώρας. Κυρίως καλλιεργήθηκε η αυταπάτη ότι οι ΗΠΑ θα ήταν στο πλευρό της Ελλάδας έναντι των προκλήσεων της Τουρκίας. Ό,τι έγινε το έδειξαν τα κανάλια, μίλησαν σχολιαστές, γράφτηκαν άρθρα. Υπάρχει μια αντιπαράθεση μεταξύ κυβέρνησης και αντιπολίτευσης: «πλήρη επιτυχία» εκτιμά η κυβέρνηση, «αποτυχία έως φιάσκο» η αντιπολίτευση. Σημειώνουμε ότι η ΝΔ, ο ΣΥΡΙΖΑ και τα άλλα κόμματα δεν έχουν διαφορές για τις σχέσεις της χώρας με τις ΗΠΑ. Όλοι συμφωνούν για τη συμμετοχή στο ΝΑΤΟ με χρηματοδότηση πάνω από το 2% που απαιτεί ο Τραμπ, για την παραχώρηση αμερικάνικων βάσεων, εφαρμόζουν τους περιορισμούς (εμπάργκο) που επιβάλλουν οι ΗΠΑ σε άλλα κράτη, μιλάνε για τη στρατηγική σχέση με τις ΗΠΑ. Τώρα, βέβαια, υπάρχει το ερώτημα «ποιος καθορίζει και ποιος υπηρετεί αυτή τη σχέση; Οι ΗΠΑ υπηρετούν τη στρατηγική της Ελλάδας ή η Ελλάδα τη στρατηγική των ΗΠΑ;». Ας απατήσουν και ας απολογηθούν η ΝΔ, ο ΣΥΡΙΖΑ και οι υπόλοιποι.

Το ταξίδι κινήθηκε στα πλαίσια της ανισοτιμίας των σχέσεων Ελλάδας-ΗΠΑ. Οπτικά ήταν αυτό που έλεγε ο μεγάλος κωμικός μας: «Είμαστε μια ωραία ατμόσφαιρα»: Ωραίες πρώτες κυρίες στη συνέντευξη τύπου, πολλά χαμόγελα και χαρές, ο Έλληνας πρωθυπουργός είπε αυτά που ήθελε να πει κι ο Τραμπ παρέμεινε βλοσυρός.

Τα χαρακτηριστικά και το περιεχόμενο των συναντήσεων έδωσε, με συνέντευξη του, ο αμερικάνος πρεσβευτής στην Αθήνα λέγοντας ότι «οι σχέσεις των ΗΠΑ με την Ελλάδα είναι στο υψηλότερό επίπεδό τους», ότι «η Ελλάδα είναι πυλώνας σταθερότητας και κρίσιμος εταίρος στην ευρύτερη στρατηγική των ΗΠΑ στην ανατολική Μεσόγειο και πέρανα αυτής» κι ότι «η Ελλάδα είναι χώρα που μοιράζεται τους στόχους και τις αξίες μας».

Η ελληνική κυβέρνηση θεωρεί επιτυχία τις δηλώσεις Τραμπ και άλλων αμερικανών για την οικονομία, για την πιθανότητα να αρχίσει συζήτηση μετά από τρία χρόνια για την πιθανή προμήθεια F-35, για τη διαμεσολάβηση για συζήτηση με την Τουρκία.

***

Έτσι έχει η κατάσταση σήμερα. Κυβέρνηση και πρωθυπουργός διακηρύσσουν «πλήρη συναντίληψη για τη στρατηγική σχέση με τις ΗΠΑ», ότι η Ελλάδα «είναι σταθερός και προβλέψιμος σύμμαχος».

Απάντηση σ’ αυτή την πολιτική δεν είναι ο ΣΥΡΙΖΑ. Απάντηση μπορεί να δώσει ένα οργανωμένο πλατύ λαϊκό αντιπολεμικό αντιιμπεριαλιστικό κίνημα που να απαιτήσει και να επιβάλλει ανεξάρτητη εξωτερική πολιτική Ειρήνης, φιλίας και συνεργασίας και κινήματα και κυβερνήσεις που θα επιβάλλουν πολιτικές υπέρ των εργαζομένων.

 

Facebook
Twitter
Telegram
WhatsApp
Email
Ηλεκτρονική Βιβλιοθήκη
Εργατικός Αγώνας