Εργατικός Αγώνας

Για ένα δημοψήφισμα αδειανό για μια Ευρώπη.

Έχουν ήδη γραφεί πολλά για το δημοψήφισμα, κυρίως για το τι σήμαινε για τον λαό, πώς το χειρίστηκε η κυβέρνηση κ.α. Επίσης, πολλά είναι τα αναπάντητα ερωτήματα, γιατί τελικά έγινε, ποιον ωφέλησε, όπως και οι ερμηνείες που δίνονται. Θα προσπαθήσουμε μέσα από το κείμενο αυτό, να εξακριβώσουμε τα σημαινόμενα, τόσο του δημοψηφίσματος, όσο και των μετέπειτα εξελίξεων, από μια διαφορετική ίσως οπτική γωνία, χωρίς να επαναλαμβάνουμε όσα ήδη έχουν ειπωθεί.                  

Ξεκινάμε με την παράθεση κάποιων διαπιστώσεων. 

– Το δημοψήφισμα ξεπέρασε τις προθέσεις κυβέρνησης και αντιπολίτευσης, τόσο ποσοτικά, όσο και στα περιεχόμενα που αποδόθηκαν από τον ίδιο το λαό.  

– Τα περιεχόμενα αυτά, είχαν ταξικό αλλά και πατριωτικό χαρακτήρα, κυρίως με την έννοια της αυτοάμυνας της κάθε τάξης και στρώματος και της επιβίωσης της χώρας, όπως η κάθε τάξη την θέλει.

– Η απροκάλυπτη επέμβαση της ΕΕ, των ΜΜΕ, της ολιγαρχίας, αποτελεί σημαντική εμπειρία και γνώση για το λαό.

– Συμπύκνωσε όλο αυτό το «δεν πάει άλλο», των πέντε τελευταίων ετών.

Από την κυβερνητική πλευρά, το δημοψήφισμα αποτέλεσε:

–Την κορύφωση του κινήματος των πλατειών, του αμεσοδημοκρατικού προτάγματος και κατέδειξε τα αδιέξοδα αυτής της αφήγησης.  

– Στόχευσε στα ιστορικά ανακλαστικά που έχει το ΟΧΙ στον ελληνικό λαό, αλλά εκ των πραγμάτων τα μετάλλαξε σε φαρσοτραγωδία. Η απογοήτευση, η οργή, η σύγχυση για την κατάληξη του δημοψηφίσματος, δείχνουν μέχρι στιγμής να είναι οι μόνοι καρποί της λαϊκής βούλησης. Αυτό με τη σειρά του ενέχει τον κίνδυνο της επαναφοράς στην πολιτική απαξίωση, πού ανοίγει το δρόμο στο φασισμό. Σε αυτό το σημείο πρέπει να ειπωθεί, πως όσοι έβλεπαν στο δημοψήφισμα, την αρχή νέων μαζικών δυναμικών αγώνων, μάλλον θα έχουν να κάνουν στο άμεσο διάστημα που έρχεται, με την ηττοπάθεια του «δεν γίνεται τίποτα, τον συμβιβασμό και τη συνήθεια στην ανέχεια, ή ακόμα χειρότερα με την απελπισία και τη διχόνοια.  

Ας δούμε όμως τις παράλληλες απώλειες:        

– Κλείνει ο κύκλος της μεταπολιτευτικής αφήγησης, που ήθελε και το σκύλο χορτάτο και την πίτα στο πιάτο. Μαζί του, η εφηβικού χαρακτήρα πολυτέλεια, του «άλλα λέω κι άλλα κάνω», έφτασε ως εδώ. Έγινε καθαρό πια σε όλους, πως εδώ έχουμε να κάνουμε με συνθήκες πολέμου με άλλα μέσα, κι όπως ιστορικά γνωρίζουμε, όποιοι σε έναν πόλεμο παραμένουν στις ρομαντικές αιώρες της νοσταλγίας ή της ουτοπίας, απλώς μετεωρίζονται μόνοι τους σε μια παραζάλη άτοπη.

– Σήμερα συμβαίνει μια αποδέσμευση από την κρατικοπολιτική κηδεμονία, το πελατειακό κράτος, την ανάθεση της τύχης μας σε διαφόρους παράγοντες. Ο βίαιος και ωμός   τρόπος που γίνεται αυτό, αποκαλύπτει τη σκοπιμότητα της μαζικής χειραγώγησης και όχι της κοινωνικής χειραφέτησης.

– Το δίκιο κρίθηκε αδύναμο μπροστά στην οικονομική ισχύ, τα ανθρώπινα δικαιώματα και η αξιοπρέπεια μετατράπηκαν σε αντικείμενο φιλολογικής ανάπτυξης ιδεών εκτός θέματος για τούς νόμους των αγορών, η επίκληση της δημοκρατίας έγινε χειριστικό εργαλείο των αθέσμιτων ευρωενωσιακών «θεσμών».

Για ποια Ευρώπη μιλάμε σήμερα;            

Μήπως αυτή η οποία εδώ και δεκαετίες, αποδόμησε συστηματικά τον παραγωγικό ιστό κάθε χώρας, ιδίως της περιφέρειας, ώστε αδύναμη, εξαρτημένη και χρεωμένη, να παρακαλάει σήμερα να πάρει τη δόση της;

Μήπως αυτή η οποία πριμοδοτεί την καταστροφή της γεωργικής παραγωγής, υποβαθμίζει την αξία διαχρονικών προϊόντων, όπως για μας το λάδι και το κρασί, επιδοτεί   το ξήλωμά τους για να φυτευτούν στη θέση τους διάφορα εξωτικά είδη;                        

Ή μήπως αυτή η οποία ενθρονίζει στις ευρωπαϊκές επιτροπές κρίσης καταλληλόλητας των μεταλλαγμένων, πρωτοκλασάτα στελέχη των εταιρειών αυτών;  

Φέρνουμε αυτά τα λίγα παραδείγματα, για να αποδώσουμε σε αδρές γραμμές το ρόλο και τον χαρακτήρα αυτού που αόριστα αποκαλούμε «Ευρώπη». Αυτά βέβαια δεν απαλλάσσουν τη ντόπια ολιγαρχία και τη διαδεδομένη διαφθορά – διαπλοκή που έχει γίνει δεδομένη και συστηματική. Φούσκωσε τόσο πολύ, που δε μπορεί εύκολα πια να κρυφτεί κάτω από τα διάφορα χαλιά που ύφαινε ως τώρα, πότε δεξιά κι αριστερά, πότε εκσυγχρονιστικά και συντηρητικά, πότε μνημονιακά και αντιμνημονιακά. Το μεταπολιτευτικό πολιτικό σύστημα, σε αγαστή συμπαιγνία με τα μεγάλα ΜΜΕ, συσκοτίζουν, αποσιωπούν, παραπληροφορούν, πετάνε αλλού το μπαλάκι κι αλλού τίς καυτές πατάτες, βάζουν στο ίδιο τσουβάλι ενόχους κι αδικημένους, υπαίτιους και θύματα.                                                        

Ήρθε ο χρόνος να ειπωθούν τα πράγματα με τ’ όνομά τους.  

Το μύθευμα του χορτάτου σκύλου και της ολάκερης πίτας, αποτελεί κοινό παρονομαστή όλου του πολιτισμικού μοντέλου, της διαρκούς ανάπτυξης, παραγωγής και κατανάλωσης, στο οποίο στηρίχτηκε το γνωστό αμερικανικό όνειρο. Αυτό το όνειρο, όπως και κάθε άλλο επίγειου παραδείσου, προϋποθέτουν μιαν επιλεκτική αμνησία απέναντι στο γεγονός, πως σε αυτό τον κόσμο, κάθε απολαβή κάποιου πράγματος, σημαίνει την απώλεια κάποιου άλλου. Παραβλέπουν δηλαδή το αναπόφευκτο του κόστους και του τι κανείς θυσιάζει. Με αυτόν τον τρόπο, ο λογαριασμός για ό,τι κάνουμε σαν πολιτισμός,   έρχεται από την πίσω πόρτα και μάς ξυπνά απότομα από το καλό όνειρο, για να μάς βάλει σε μια πραγματικότητα, την οποία δεν έχουμε μάθει να αντέχουμε και γι᾽ αυτό την αντιλαμβανόμαστε ως ένα κακό παροδικό όνειρο.  

Το δε χρηματικό κόστος που έχουμε μάθει καλά να μετράμε, επειδή στην εποχή μας το χρήμα έχει αυτονομηθεί από την κανονική του λειτουργία ως υλικό και ενεργειακό αντίκρισμα και έχει δημιουργήσει άλλες επίπλαστες αξίες, δεν μπορούμε να εννοήσουμε, να συσχετίσουμε το κόστος του, με το κόστος τής πραγματικής ζωής. Με αυτό τον τρόπο φτάσαμε στα καταστροφικά αποτελέσματα της οικολογικής ανισορροπίας κ.α. Ένας ολόκληρος πολιτισμός πνευματικής μωρίας, ανίκανος να σκεφτεί τις συνέπειες των πράξεων του. Ακόμα και όταν μιλούν σήμερα οι κρατούντες για βιώσιμη και αειφόρο ανάπτυξη, είναι πασιφανές πως εννοούν τους ίδιους και μόνο.

Το πρόβλημα με το κυρίαρχο δυτικό πολιτισμικό μοντέλο, το οποίο είναι άρρηκτα δεμένο με τον καπιταλισμό, είναι πως όταν αφήνει τα παραδείσια όνειρα, είτε γιατί πια δεν τα χρειάζεται, είτε γιατί δεν μπορεί να τα υποστηρίξει, μετέρχεται τους πιο σκοτεινούς εφιάλτες της κολάσεως. Αποκαλύπτει δηλαδή, αυτό που επίμονα έκρυβε κάτω από τα φανταχτερά ελευθεριακά φτιασίδια του.  

Σήμερα εκτός από το γνωστό ελληνικό πείραμα, έχουμε και αλλού, άλλου είδους πειραματικά πεδία. Σε κάποιες χώρες, οι κυβερνήσεις των οποίων έχουν αναλάβει υπεργολαβικά τη βρώμικη δουλειά που δεν μπορεί να κάνει η επίσημη κεντρική πολιτική της ΕΕ, απεργάζονται ένα πλάνο που ίσως δεν είναι Β τάξεως, αλλά Α.        

Κάποιες δηλώσεις στα πεταχτά, για τη «λύση» της ευθανασίας στους εξαθλιωμένους ώστε «να μην υποφέρουν οι κακόμοιροι», μάς προϊδεάζουν γι᾽ αυτό το σχέδιο κι ενώ ακόμα δεν γνωρίζουμε όλα τα μέτρα του τρίτου μνημονίου, δεν είναι δύσκολο να φανταστούμε τι θα μπορούσε να περιέχει ένα τέταρτο μνημόνιο.                                        

Εδώ αξίζει να καταδείξουμε το ρόλο κάποιων ψευδοπροοδευτικών ομάδων και των ατομικών δικαιωμάτων, όπως αυτά πλασάρονται σήμερα. Πρώτα λοιπόν, βγαίνουν στην πιάτσα κάποιοι «υπερπροοδευτικοί» τύποι και πετάνε το δόλωμα του δικαιώματος της ατομικής επιλογής στην ευθανασία, για ανθρώπους που υποφέρουν από ανίατες ασθένειες. Όταν αυτό περάσει, θά᾽ ρθουν κάποιοι με επιστημολογίες να πουν πως «είναι πιο σωστό, να επιβάλουμε την ευθανασία σ᾽ αυτούς που θέλουν αλλά δεν τολμούν». Τέλος, θα έρθουν οι κυνικοί που «θα τολμούν για μας». θέλουμε δεν θέλουμε…      

Ο σύγχρονος τεχνοκρατικός ολοκληρωτισμός, διακρίνεται από κάποια χαρακτηριστικά γνωρίσματα:    

– Χρησιμοποιεί τη λογικοφάνεια των ατομικών δικαιωμάτων, γιατί θέλει μεμονωμένα άτομα που να υποβάλλονται εύκολα στην υποχρεωτικότητα εφαρμογής αυτών των δικαιωμάτων.          

– Δεν χρειάζεται ιδιαίτερα το παλιό μαζικό έρεισμα, την πολιτική υπακοή, την ιδεολογική συμμόρφωση, απαιτεί απλώς την εθελοδουλία για τους πολλούς και την υποταγή για όσους δεν πείθονται. Στερείται ηθικής πρόφασης, σου λέει στεγνά «πίστευε ό,τι θέλεις, αλλά θα κάνεις ό,τι θέλω». Αυτό κινεί στους ανθρώπους ένα θλιβερό εκκρεμές, μεταξύ τρέλας και μίσους, ή μάλλον, μετακυλύει την παράνοια και τον βαθύ μισανθρωπισμό στα υποκείμενά του, όχι όμως ως ενιαίο σύνολο, αλλά ως άτομα.  

– Απομονώνει την τραγικότητα, από τη λύση και την κάθαρση. Αυτό γίνεται φανερό σέ όλες τίς ιμπεριαλιστικές και οικονομικές επεμβάσεις, όπου διατηρείται ένα συνεχές ελεγχόμενο χάος, ένας φαύλος κύκλος εκβιασμού και βίας. Κόλαση δίχως τέλος.                                                                                  

– Ομογενοποιεί λαούς και κουλτούρες σ᾽ έναν παγκοσμιοποιημένο αχταρμά, σέ διαρκή ρευστότητα.

– Βαθαίνει τις διακρατικές εξαρτήσεις, ώστε καμιά χώρα να μην μπορεί να σταθεί στα πόδια της και να σηκώσει κεφάλι.                                  

– Ελέγχει ηλεκτρονικά τους πολίτες, μέσα από τις κάρτες συναλλαγών, το διαδίκτυο κ.α. μέσα και κατευθύνει προτιμήσεις, επιθυμίες, γνώμες, πλαίσιο σκέψης.                                                                                                  

– Αντιγράφει τρόπους των λαϊκών κινημάτων και οργανώνει εξεγέρσεις.

– Δηλητηριάζει από φυσικό περιβάλλον μέχρι ανθρώπινες σχέσεις.  

Κατά τα υπόλοιπα, δε διαφέρει από παλαιότερα ολοκληρωτικά καθεστώτα, όμως ό,τι συμβαίνει σήμερα, αφορά μια πολύ πιο παγκοσμιοποημένη κλίμακα. Όλο αυτό σήμερα μοιάζει με γόρδιο δεσμό, που όποια κίνηση κι αν κάνει μια χώρα, ένας λαός, έχει σαν αποτέλεσμα να σφίγγει κι άλλο η θηλιά γύρω του.

Κι᾽ όμως, ο τεχνοκρατικός ολοκληρωτισμός, παρά τη δύναμή του, φοβάται τούς λαούς. Πιο συγκεκριμένα φοβάται την ενότητα, την αλληλεγγύη, την οργάνωση από τα κάτω, τον κοινό λόγο και σκοπό, την εμπιστοσύνη στη δύναμή τους.

Όμως για να βρούμε τη θετική μας δύναμη, χρειάζεται να απαλλαγούμε από αυτά που μάς κρατάνε εγκλωβισμένους, να κινηθούμε σε μιαν άλλη κατεύθυνση από αυτή που μάς οδηγεί ο νέου τύπου ολοκληρωτισμός, πέρα από την απλή αντίδραση και την αυτονόητη αλλά ανεπαρκή στις σημερινές συνθήκες, άμυνα. Κι᾽ αυτό δεν είναι εύκολο, γιατί σήμερα περνάμε μια συνολική κρίση των δεδομένων αξιών και ιδεολογιών. Στο «δια ταύτα», οι περισσότερες προτάσεις ακούγονται είτε απ᾽ το πηγάδι μιας παρελθούσας εποχής, είτε μέσα σε μια αοριστία, με κάτι από σουρεάλ και πολιτική μεταφυσική. Κι ενώ η μεταφυσική στο δικό της πεδίο αναφοράς δε μάς απασχολεί εδώ, η μεταφυσική της πολιτικής ζωής, αποδεικνύεται χρησιμότατη για το σύστημα, πολύ απλά γιατί οι αδιέξοδες προτάσεις, μαντρώνουν τον κόσμο ξανά στο σημερινό πλαίσιο, που μοιάζει το μόνο εφικτό.            

Είναι αλήθεια πώς σήμερα πρέπει να ψάξουμε τη διέξοδο, σα νά’μαστε χαμένοι σέ άγνωστο δάσος, χωρίς να λησμονούμε το υπόβαθρο και τις παρακαταθήκες πού διαθέτουμε.                                                                                     

Είναι αλήθεια πως σήμερα πρέπει να αφήσουμε από πάνω μας ό,τι μάς εγκλωβίζει, για να μπορούμε υπεύθυνα και ώριμα να βρούμε μιαν άκρη. Είναι αλήθεια πως σήμερα πρέπει να μάθουμε απ᾽ την αρχή να συζητάμε, δηλαδή να ζητάμε από κοινού, χωρίς ατομικές επιδείξεις και να πράττουμε δια κοινού, επί σκοπού κοινωνικού, μέσα από τη μοναδικότητα και την ιδιοπροσωπία του καθενός μας.

                                                                                                                                                                                               ΟΜΑΔΑ ΛΟΓΟΥ ΔΑΙΜΩΝ

Facebook
Twitter
Telegram
WhatsApp
Email
Ηλεκτρονική Βιβλιοθήκη
Εργατικός Αγώνας