Εργατικός Αγώνας

79 χρόνια από το ξεκίνημα του ένοπλου αντιφασιστικού αγώνα του λαού μας

Του Νίκου Παπακωνσταντίνου.

Ποτέ πια φασισμός!

Λευτεριά, Εθνική Ανεξαρτησία, Δημοκρατία του Λαού,

Κοινωνική Δικαιοσύνη και Προκοπή

είναι τα παντοτινά αιτήματά μας!

  Συμπληρώνονται σήμερα 79 χρόνια από την επέτειο της 28ης του Οκτώβρη του 1940. Τιμούμε, για άλλη μια φορά, την ημερομηνία αυτή που αποτελεί ορόσημο στην πολυκύμαντη ιστορία του Λαού μας. Ο ελληνοϊταλικός πόλεμος, που ξεκίνησε εκείνη τη μέρα, με την απρόκλητη, ιταμή επίθεση του ιταλικού φασισμού εναντίον της χώρας μας αποτελεί την πρώτη φάση του ηρωικού ένοπλου αντιφασιστικού αγώνα του ελληνικού λαού στα χρόνια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.

    Μαζί με την επόμενη φάση του, την εποποιία της Εθνικής Αντίστασης εναντίον των τριών καταχτητικών ναζι-φασιστικών δυνάμεων (Γερμανίας, Ιταλίας και Βουλγαρίας), ο πόλεμος του 1940-1941 έχει καταγραφεί με γράμματα χρυσά στη χορεία των δίκαιων εθνικοαπελευθερωτικών ένοπλων αγώνων του Λαού μας για τη Λευτεριά, την Ανεξαρτησία και το Δίκιο της πατρίδας. Αποτελεί πάντα ένα ύψιστο παράδειγμα αγωνιστικής στάσης ζωής που εμπνέει τη νέα γενιά αυτού του τόπου.
     Ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος επιβλήθηκε στους Λαούς του κόσμου εξαιτίας της αχαλίνωτης  και θρασύτατης επιδίωξης του φασιστικού ιμπεριαλιστικού “Άξονα”, της χιτλερικής Γερμανίας, της μουσολινικής Ιταλίας και της μιλιταριστικής Ιαπωνίας να επιβάλουν ένα  κτηνώδες καθεστώς παγκόσμιας κυριαρχίας, να εκτοπίσουν άλλες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις, ανταγωνίστριες των κεφαλαιοκρατικών συμφερόντων τους (Αγγλία, Γαλλία, ΗΠΑ), να καταστρέψουν και να αφανίσουν από προσώπου γης την πρώτη χώρα της εργατικής σοσιαλιστικής εξουσίας, την ηρωική Σοβιετική Ένωση, και μαζί της ολόκληρο το παγκόσμιο κομμουνιστικό και εργατικό κίνημα, να επιβάλουν -κατά τους ισχυρισμούς τους- μια “νέα τάξη” στον κόσμο. Να επιβάλουν πλήρη δηλαδή υποδούλωση όλων των λαών, ώστε να αποτελέσουν αναλώσιμη πρώτη ύλη για την κερδοφορία των μονοπωλίων του Άξονα.

   Η ιδεολογία των κυβερνήσεων του Άξονα ήταν ό,τι πιο βάρβαρο, ό,τι πιο απάνθρωπο έχει ποτέ παραγάγει η σαπίλα του καπιταλιστικού κόσμου. Ο φασισμός και ο ναζισμός από την πρώτη στιγμή της επιβολής τους σε μια σειρά κρατών δεν ήταν τίποτε άλλο από ένα λυσσαλέο παραλήρημα ενάντια σε κάθε έννοια Λευτεριάς, Δημοκρατίας, Ανθρωπιάς και Αξιοπρέπειας των λαών. Ήταν ένα απαίσιο κήρυγμα σοβινιστικού και ρατσιστικού μίσους, που ξεπέρασε κάθε παρόμοιο αντιδραστικό οχετό του παρελθόντος. Για ολόκληρη την πολιτισμένη και προοδευτική Ανθρωπότητα, που με χίλια μύρια βάσανα και ατέλειωτες θυσίες στο διάβα της ιστορίας πάλευε για μια καλύτερη ζωή, πιο λεύτερη, πιο δίκαιη, ο φασισμός αποτέλεσε εξαρχής μια κολοσσιαία “ύβρη” (και με την αρχαιοελληνική και με τη σύγχρονη έννοια του όρου).

   Για χάρη των πιο αποκρουστικών ιμπεριαλιστικών συμφερόντων του φασιστικού “άξονα”. δηλαδή των κυρίαρχων καπιταλιστικών τάξεων αυτών των κρατών, ολόκληρη σχεδόν η ευρωπαϊκή ήπειρος σωριάστηκε σε ερείπια και πλήρωσε βαρύτατο φόρο αίματος. Εξήντα εκατομμύρια νεκροί σε παγκόσμια κλίμακα ήταν ο ανήκουστος απολογισμός των ετών 1939-1945… Στο βωμό του αγώνα για την εθνική μας ανεξαρτησία, τη λευτεριά και την κατάχτηση της αληθινής δημοκρατίας και της κοινωνικής δικαιοσύνης ο ελληνικός λαός έδωσε πάνω από 500.000 νεκρούς πατριώτες, άνδρες, γυναίκες, παιδιά, γέροντες…

   Έτσι, ενώ ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος ξεκίνησε αρχικά ως “συνήθης” πολεμική αντιπαράθεση των ιμπεριαλιστών του Άξονα με τους ανταγωνιστές τους ιμπεριαλιστές της Αγγλίας και της Γαλλίας, κι αφού μάλιστα η επιδέξια διπλωματική πολιτική της Σοβιετικής Ένωσης τούς στέρησε ολουνών τους  τη “χαρά” να δουν το εργατοαγροτικό κράτος των Σοβιέτ να σωριάζεται πρώτο σε ερείπια από τις χιτλερικές μπόμπες, προς τέρψιν και του Βερολίνου αλλά και του Λονδίνου (πράγμα που οι ιμπεριαλιστές δεν λένε να το καταπιούν και να το χωνέψουν ούτε σήμερα που δεν υπάρχει πια η ΕΣΣΔ!), η ίδια η απόφαση των Λαών να αντιπαλέψουν μέχρις εσχάτων το φασισμό έγινε πλέον ο παράγοντας εκείνος που σταδιακά άλλαξε γι’ αυτούς το χαρακτήρα και το νόημα του πολέμου, και τον μετέτρεψε σε μια πρωτόφαντη και γιγάντια Αντιφασιστική, Απελευθερωτική Πάλη, μια πάλη που πήγαινε πολύ μακρύτερα από μιαν απλή αποκατάσταση των προπολεμικών συνθηκών.
    
Απ’ αυτή λοιπόν την άποψη, το ηρωικό ΟΧΙ που αντέταξε  ο ελληνικός λαός πρώτα στο φασίστα επιδρομέα Μουσολίνι και κατόπιν και στον μεγαλοσυνεταίρο του τον Χίτλερ, εννιά ολόκληρους μήνες πριν ο φασισμός αποτολμήσει την επίθεση εναντίον της ΕΣΣΔ, αποτελεί καίριο σημείο καμπής στην εξέλιξη του πολέμου, δίνοντας το πρώτο μεγάλο παράδειγμα στους λαούς της Ευρώπης, ότι όποιος πραγματικά μισεί το φασισμό, πολεμά μέχρις εσχάτων και καταφέρνει να αποσπά νίκες, μέχρις ότου όλοι οι λαοί να δώσουν το θανάσιμο χτύπημα στο ανθρωποφάγο τέρας.

    Ο ελληνικός λαός έδωσε αποφασιστικό πλήγμα στο φασισμό, έξι μόλις μήνες μετά τον … “υγιεινό περίπατο” του Χίτλερ στην κραταιά ιμπεριαλιστική Γαλλία… Έκανε με το παράδειγμά του στα βουνά της Πίνδου και της Αλβανίας, στα μακεδονικά οχυρά και στην Κρήτη να σκιρτήσουν οι λεύτερες καρδιές παντού στον κόσμο και να βγάλουν αναγκαία διδάγματα, που μετουσιώθηκαν σταδιακά στα παλλαϊκά κινήματα Αντίστασης σε όλη την κατεχόμενη Ευρώπη.

    

  Ο ελληνικός λαός στις 28 του Οκτώβρη του 1940 βρισκόταν ουσιαστικά υπόδουλος κάτω από το καταπιεστικό βασιλο-μεταξικό καθεστώς που του επιβλήθηκε στις 4 Αυγούστου του 1936. Ο Μεταξάς ήταν κι αυτός οπαδός του φασισμού (σε …”ελληνική” έκδοση), το πάνω χέρι όμως εδώ το είχαν οι Εγγλέζοι ιμπεριαλιστές, μέσω του Γεώργιου Β’ Γκλύξμπουργκ, μέσω του οποίου έλεγχαν και το Μεταξά, περιορίζοντας κάθε τυχόν “επιθυμία” του για στενότερες σχέσεις με το χιτλερισμό.  Η μοναρχοφασιστική δικτατορία της 4ης Αυγούστου ήταν εκ των πραγμάτων αναγκασμένη να προσανατολίζεται από το γεγονός ότι η επικυρίαρχη Αγγλία ήταν ήδη σε εμπόλεμη κατάσταση με τον Άξονα.    Ταυτόχρονα, γνώριζε πάρα πολύ καλά ότι παρ’ όλη την πλύση εγκεφάλου της φασιστικής-αντικομμουνιστικής και αντιδημοκρατικής προπαγάνδας της 4ης Αυγούστου, ο ελληνικός λαός μισούσε θανάσιμα το φασισμό.

    Ο Λαός μας εμπνεόταν διαχρονικά από τα ιδεώδη της Λευτεριάς και της Δημοκρατίας, και αλίμονο σε εκείνον ο οποίος θα αγνοούσε το λαϊκό πατριωτισμό και θα παρέδιδε τα εδάφη της χώρας μας σε ξένο εισβολέα. Θα ‘ταν το οριστικό τέλος του οποιουδήποτε παρόμοιου πολιτικού καθεστώτος.

   Γιατί όπως ακριβώς το διατύπωσε ο ποιητής του Λαού μας:


Αυτά τα δέντρα δεν βολεύονται με λιγότερο ουρανό.
Αυτές οι πέτρες δεν βολεύονται κάτω απ’ τα ξένα βήματα.
Αυτά τα πρόσωπα δεν βολεύονται παρά μόνο στον ήλιο.
Αυτές οι καρδιές δεν βολεύονται παρά μόνο στο δίκιο!

(Γιάννης Ρίτσος: “ΡΩΜΙΟΣΥΝΗ”)


   Ήδη οι ντόπιοι καταπιεστές είχαν στερήσει τον ήλιο της λευτεριάς και το δίκιο του ελληνικού λαού. Αν συνυπέγραφαν και την παράδοση και του εδάφους του σε ξένη φασιστική μπότα, θα τους πλάκωναν πια οι πέτρες και οι βράχοι του τόπου μας.
     Έτσι, η άρνηση του Μεταξά να αποδεχτεί το ιταλικό τελεσίγραφο παράδοσης, που ίσως και να είναι μια από τις ελάχιστες θετικές ενέργειες στη στρατιωτικο-πολιτική του διαδρομή, σαφώς συμβάδιζε εκείνη τη στιγμή με τον πόθο του λαού μας για εθνική ανεξαρτησία και εδαφική ακεραιότητα. Γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο κι ο λαός μας σε κείνη ακριβώς τη συγκυρία παρέβλεψε προς στιγμήν τους λογαριασμούς του με τη ντόπια αντίδραση και στρατεύτηκε σχεδόν ομόθυμος, κλείνοντας τ’ αφτιά του στις μεμψιμοιρίες των ηττοπαθών, των γερμανόδουλων και των εθελόδουλων, στρέφοντας την προσοχή του στο πρώτο και κύριο καθήκον της στιγμής: Να σώσουμε τον τόπο μας από τους εισβολείς, να τους πετάξουμε στη θάλασσα, να διασφαλίσουμε την εθνική ανεξαρτησία και την εδαφική μας ακεραιότητα, να συμβάλουμε στην προσπάθεια αναχαίτισης του φασιστικού τέρατος που άπλωνε τα νύχια του ξεσκίζοντας σάρκες.

     Τα υπόλοιπα μεγάλα οράματα για πραγματική Δημοκρατία του Λαού, Δικαιοσύνη, Ισότητα και  Κοινωνική Προκοπή, θα έρχονταν αναπόφευκτα στην πρώτη γραμμή και θα διεκδικούνταν πλέον με άλλο, πολύ ευνοϊκότερο πολιτικό συσχετισμό δυνάμεων, ευθύς μόλις συντριβόταν η φασιστική πανούκλα από τις ίδιες τις δυνάμεις της εργαζόμενης κοινωνίας μας.

   Άμεσα καθήκοντα-μακροπρόθεσμα καθήκοντα! Συγκεκριμένη ανάλυση της συγκεκριμένης κατάστασης!!

   Αυτό ακριβώς και έκανε το επαναστατικό κόμμα της εργατικής τάξης της χώρας μας, το ΚΚΕ, από τα μπουντρούμια των φυλακών και από τους τόπους της εξορίας των στελεχών του, σαλπίζοντας μέσα από το ανοιχτό γράμμα του ΝΙΚΟΥ ΖΑΧΑΡΙΑΔΗ (και μέσα από τις εκκλήσεις των φυλακισμένων αγωνιστών της Ακροναυπλίας να σταλούν να πολεμήσουν στην πρώτη γραμμή της μάχης) την αναγκαιότητα της παλλαϊκής αντιφασιστικής πάλης:

    «Ο φασισμός του Μουσολίνι χτύπησε την Ελλάδα πισώπλατα, δολοφονικά και ξετσίπωτα με σκοπό να την υποδουλώσει και εξανδραποδίσει. Σήμερα όλοι οι Έλληνες παλεύουμε για τη λευτεριά, την τιμή, την εθνική μας ανεξαρτησία. Η πάλη θα είναι πολύ δύσκολη και πολύ σκληρή. Μα ένα έθνος που θέλει να ζήσει πρέπει να παλεύει, αψηφώντας τους κινδύνους και τις θυσίες. Ο λαός της Ελλάδας διεξάγει σήμερα έναν πόλεμο εθνικοαπελευθερωτικό, ενάντια στο φασισμό του Μουσολίνι. Δίπλα στο κύριο μέτωπο και Ο ΚΑΘΕ ΒΡΑΧΟΣ, Η ΚΑΘΕ ΡΕΜΑΤΙΑ, ΤΟ ΚΑΘΕ ΧΩΡΙΟ, ΚΑΛΥΒΑ ΜΕ ΚΑΛΥΒΑ, Η ΚΑΘΕ ΠΟΛΗ, ΣΠΙΤΙ ΜΕ ΣΠΙΤΙ, ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΦΡΟΥΡΙΟ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΤΙΚΟΥ ΑΓΩΝΑ.

    Κάθε πράκτορας του φασισμού πρέπει να εξοντωθεί αλύπητα. Στον πόλεμο αυτό που τον διευθύνει η κυβέρνηση Μεταξά, όλοι μας πρέπει να δώσουμε όλες μας τις δυνάμεις, δίχως επιφύλαξη. Έπαθλο για τον εργαζόμενο λαό και επιστέγασμα για το σημερινό του αγώνα, πρέπει να είναι και θα είναι, μια καινούργια Ελλάδα της δουλειάς, της λευτεριάς, λυτρωμένη από κάθε ξενική ιμπεριαλιστική εξάρτηση κι από κάθε εκμετάλλευση, μ’ ένα πραγματικά παλλαϊκό πολιτισμό.

   Όλοι στον αγώνα, ο καθένας στη θέση του και η νίκη θα ’ναι νίκη της Ελλάδας και του λαού της. Οι εργαζόμενοι όλου του κόσμου στέκουν στο πλευρό μας.

Αθήνα 31 του Οκτώβρη 1940

Νίκος Ζαχαριάδης

Γραμματέας της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ»

   Σε αντίθεση με κάποιους “υπεραριστερούς” και “υπερεπαναστάτες” πολιτικούς φαφλατάδες, του τροτσκιστικού ρεύματος του μεσοπολέμου, εκείνους δηλαδή που έβλεπαν στον πόλεμο ο οποίος άρχιζε μόνο την ιμπεριαλιστική αντιπαράθεση “Άξονα”-Δύσης και τίποτε άλλο, το ΚΚΕ και το Διεθνές Κομμουνιστικό Κίνημα έγκαιρα διείδαν το φασιστικό κίνδυνο που απειλούσε κάθε λευτεριά και ανεξαρτησία, κάθε δημοκρατικό δικαίωμα και κοινωνική κατάκτηση των Λαών και προσπάθησαν να τον αποτρέψουν και μαζί του να αποτρέψουν το φάσμα του πολέμου.

    Σε μια πορεία βασανιστική, σίγουρα μέσα από αντιφατικές αποφάσεις και αναποτελεσματικές πολιτικές τακτικές μέχρι το 1934, το παγκόσμιο κομμουνιστικό κίνημα στα 1935, μέσα από το ιστορικό 7ο Συνέδριο της ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΗΣ ΔΙΕΘΝΟΥΣ, βρήκε το βηματισμό  που ταίριαζε στις ανάγκες των καιρών. Διακήρυξε ως πρώτο καθήκον της Εργατικής Τάξης και των Λαών στη συγκεκριμένη συγκυρία το ΑΝΤΙΦΑΣΙΣΤΙΚΟ ΛΑΪΚΟ ΜΕΤΩΠΟ όλων ανεξαίρετα των δυνάμεων της δημοκρατίας και της ειρήνης, χωρίς αποκλεισμό οποιασδήποτε πολιτικής δύναμης θα ήθελε ειλικρινά να συμπράξει με τους Κομμουνιστές στην πάλη για τη λευτεριά και την αξιοπρέπεια των Λαών.

    Άλλωστε,  η επιλογή της σύμπραξης ή όχι στον αντιφασιστικό αγώνα θα ήταν η “λυδία λίθος” για το πραγματικό πολιτικό “ποιόν” του καθενός ο οποίος φιλοδοξούσε να λέγεται αντιφασίστας δημοκράτης ή σοσιαλιστής.

   Αυτή ακριβώς η νέα πολιτική τακτική των κομμουνιστικών κομμάτων ήταν που μεγαλούργησε στις συνθήκες του Δεύτερου Παγκόσμιου Πολέμου, έστω κι αν δεν κατόρθωσε να τον αποτρέψει. Πάνω σ’ αυτή ακριβώς την τακτική τα κομμουνιστικά κόμματα παντού στην Ευρώπη γιγαντώθηκαν, συγκρότησαν αντιφασιστικά και εθνικοαπελευθερωτικά μέτωπα που συσπείρωσαν στις γραμμές τους την τεράστια κοινωνική πλειοψηφία, δίνοντας με συνέπεια τη μάχη της Αντίστασης.

   Συνέβαλαν καίρια και  αποφασιστικά με τον τρόπο αυτό και στην υπεράσπιση και στη νικηφόρα αντεπίθεση της Σοβιετικής Ένωσης, που της επιτέθηκαν οι ναζί τον Ιούνη του 1941, αλλά και στο γενικότερο αγώνα της αντιχιτλερικής συμμαχίας Αγγλίας-ΕΣΣΔ-ΗΠΑ, η οποία  κατέβαλε τελικά το χιτλερισμό και τον”Άξονα”. (Συμμαχία πρόσκαιρη, σαφώς, ανάμεσα σε αντίπαλα κοινωνικά συστήματα, αλλά επιβεβλημένη εκ των πραγμάτων) Συνέβαλαν επίσης αποφασιστικά στο άνοιγμα του δρόμου προς η Λαϊκή Δημοκρατία και το Σοσιαλισμό στην Ανατολική Ευρώπη, αλλά και στην Κίνα, στο Βιετνάμ και στην Κορέα μεταπολεμικά. Κέρδισαν την εμπιστοσύνη εκατομμυρίων εργαζομένων και συνέβαλαν στο να κατακτηθούν -για δεκαετίες- πρωτοφανούς έκτασης πολιτικά και κοινωνικά δικαιώματα για την εργατική τάξη και στη Δυτική Ευρώπη, παρ’ όλο που εκεί την κρίσιμη στιγμή της λήξης του πολέμου δεν ακολουθήθηκαν οι επιβαλλόμενες νέες τακτικές για τη μετατροπή της αντιφασιστικής πάλης σε νέας μορφής επαναστατικό αγώνα για την πλήρη κοινωνική απελευθέρωση και αναγέννηση.

   Τα αίτια για αυτή την αναποφασιστικότητα δεν βρίσκονται φυσικά στην τακτική του αντιφασιστικού μετώπου, όπως κράζουν σήμερα μερικοί νεόκοποι “υπερεπαναστάτες” των καιρών μας, που έχουν εμφιλοχωρήσει σε πολλές και διάφορες πολιτικές δυνάμεις και ρεύματα της σημερινής Αριστεράς! Τα αίτια βρίσκονται σε λαθεμένους υπολογισμούς, και προσανατολισμούς και σε καιροσκοπικούς-οπορτουνιστικούς συμβιβασμούς  ηγεσιών των επιμέρους κομμουνιστικών κομμάτων της Δυτικής Ευρώπης.

     Εκεί όπου το αντιφασιστικό μέτωπο κατάφερε την κρίσιμη ώρα να προχωρήσει, χωρίς συμβιβασμούς και σύμφωνα με τους νέους συσχετισμούς δυνάμεων που έφερνε η προέλαση του Κόκκινου Στρατού και των Παρτιζάνων, στην κατάληψη της κρατικής εξουσίας με την καθοδήγηση των ΚΚ, εκεί άνοιξε διάπλατα ο δρόμος για τη σοσιαλιστική οικοδόμηση, δημιουργώντας νέου τύπου λαϊκές εξουσίες, αψηφώντας τους επί χάρτου ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς και τις νέες θερμοπυρηνκές είτε ψυχροπολεμικές  ιμπεριαλιστικές απειλές.

    Το αντιφασιστικό λαϊκό μέτωπο έγινε μοναδικής αξίας πολιτικό σχολειό της Λαοκρατίας και του Σοσιαλισμού. Έγινε η δοκιμασμένη εφεδρεία της Λαϊκοδημοκρατικής και της Σοσιαλιστικής Επανάστασης στο δεύτερο μισό του 20ου αιώνα.

   Αυτόν ακριβώς το δρόμο προσδοκούσαν να ακολουθήσουν και οι έλληνες μαχητές του αντιφασιστικού έπους. Τον οραματίζονταν, φυσικά, με ένα πολύ  γενικό περίγραμμα εθνικο-ανεξαρτησιακών και δημοκρατικών στόχων όταν έδιναν την τιτάνια μάχη τους στο Καλπάκι, στον Καλαμά, στο Σμόλικα, στο Μοράβα στην Κλεισούρα και στην Τρεμπεσίνα, αλλά  με πολύ πιο απτό και συγκεκριμένο ριζοσπαστικό στόχο και προσανατολισμό όταν έδιναν τον αγώνα της ΕΑΜικής Εθνικής μας Αντίστασης και της Λαοκρατίας, το 1941-1944.

   Πάντα όμως με τον ίδιο μπούσουλα:

   “Έπαθλο για τον εργαζόμενο λαό και επιστέγασμα για το σημερινό του αγώνα, πρέπει να είναι και θα είναι, μια καινούργια Ελλάδα της δουλιάς, της λευτεριάς, λυτρωμένη από κάθε ξενική ιμπεριαλιστική εξάρτηση κι από κάθε εκμετάλλευση, μ’ ένα πραγματικά παλλαϊκό πολιτισμό.”

   Αν ο στόχος δεν επιτεύχθηκε στη χώρα μας, δεν μας φταίει ούτε η τακτική του αντιφασιστικού παλλαϊκού αγώνα, ούτε η συγκρότηση του ΕΑΜ ούτε το πρόγραμμα της Λαϊκής Δημοκρατίας, όπως ισχυρίζονται σήμερα οι ηγέτες του «επίσημου ΚΚΕ», δηλαδή η κ. Παπαρήγα, η κ. Μπέλλου, ο κ. Μαΐλης, ο κ. Κουτσούμπας κι ο κ. Γόντικας, και μαζί τους όλοι οι επίδοξοι σημερινοί μιμητές του …Πουλιόπουλου και του …Στίνα, αυτοί δηλαδή που βάλθηκαν να  ξεπεράσουν και τους πρώτους διδάξαντες (και που μάλλον θα τους αποκήρυσσε τώρα πια ακόμα κι ο ίδιος ο…Τρότσκι.!)

   Όποιος πάει να αποδώσει την ήττα του λαού μας το 1945 στην τακτική του αντιφασιστικού μετώπου, τότε αυτός  ακόμα κι αν θέλει να κομπάζει ως “ασυμβίβαστος κομμουνιστής”, ουσιαστικά “φτύνει” την ιστορία του ηρωικού ΚΚΕ, “Φτύνει” κατάμουτρα και τον Νίκο Ζαχαριάδη, ακόμα κι αν καμώνεται το “συνεχιστή του έργου του”… Αυτά ισχύουν προς πολλές πολιτικές κατευθύνσεις στο χώρο των δυνάμεων της πολυδιασπασμένης ελληνικής κομμουνιστικής Αριστεράς (γιατί τέτοιοι “φωστήρες” έχουν τρυπώσει σε πολλά κόμματα ή κινήσεις…) και βαράνε αυτό το χαβά ως …τελευταία λέξη της μόδας…

   Το γεγονός άλλωστε ότι το αντιφασιστικό μέτωπο που σάλπιζαν οι κομμουνιστές ήταν δυνητικά ικανό να σαρώσει ολάκερο το εκμεταλλευτικό καθεστώς τους το κατάλαβαν πολύ καλά οι “βαμμένοι εχθροί” του λαού μας, ανεξάρτητα από το πολιτικάντικο τομάρι με το οποίο σκέπαζαν τη γύμνια τους.

   Πρώτοι και καλύτεροι οι μοναρχοφασίστες του Γκλύξμπουργκ και της 4ης Αυγούστου, που όχι μόνο δεν ανταποκρίθηκαν στην έκκληση των Ελλήνων Κομμουνιστών να πολεμήσουν το φασίστα εισβολέα στο μέτωπο της Πίνδου, αλλά μετά από λίγους μήνες, όταν συνθηκολόγησαν με τους Γερμανούς, τούς παρέδωσαν σιδηροδέσμιους τους πολιτικούς κρατουμένους και τον ίδιο τον Νίκο Ζαχαριάδη, για να σταλεί στα καταναγκαστικά έργα του Νταχάου…  Και έπειτα κι ολάκερη η “σάρα-μάρα” των δεξιών και κεντρώων παλαιοκομματικών πολιτικάντηδων, που, αφού απέρριψαν το προσκλητήριο των Κομμουνιστών και όλων των άλλων τίμιων Αριστερών και Πατριωτών του τόπου μας για ενιαίο μέτωπο αντίστασης στους καταχτητές, γίνηκαν οι φανατικότεροι εχθροί του ΕΑΜ, φτάνοντας σε κάθε είδους προδοσία και δοσιλογισμό… 

    Γι’ αυτό άλλωστε ξέπεσαν οριστικά στη συνείδηση όλων των τίμιων Ελλήνων, ανεξαρτήτως πολιτικής προέλευσης και χρειάστηκαν μια ολόκληρη σειρά αγγλοαμερικανικών ιμπεριαλιστικών επεμβάσεων το 1944-1949, κι έναν ολόκληρο αδερφοκτόνο πόλεμο κατά των δυνάμεων της Αντίστασης και της Λαοκρατίας, για να εδραιωθούν στην εξουσία, με τις λόγχες των πατρώνων τους…

   Ο εργαζόμενος ελληνικός λαός στις 28 του Οκτώβρη του 1940 είδε ευθύς εξαρχής ποιος είχε το δίκιο και ποιος το άδικο στον αγώνα που ξεκίνησε. Για τους Ιταλούς επιδρομείς ο πόλεμος που ξεκίνησαν εναντίον μας από το κατεχόμενο αλβανικό έδαφος ήταν άδικος και επεκτατικός, γιατί αποτελούσε συνέχεια μιας μαύρης απάνθρωπης και αντιλαϊκής πολιτικής. Για τον ελληνικό λαό ήταν πόλεμος εθνικοαπελευθερωτικός και δίκαιος, ήταν αγώνας υπέρ βωμών και εστιών. Και ταυτόχρονα, ήταν δίκαιος και απελευθερωτικός πόλεμος που μακροπρόθεσμα -ούτως ή άλλως- στρεφόταν πολιτικά  ενάντια  και στον εγχώριο μοναρχοφασισμό, ενάντια σε ολόκληρο το πλέγμα της ιμπεριαλιστικής εξάρτησης  και υποτέλειας των κρατούντων, που βάραινε σαν βραχνάς τον τόπο μας από καταβολής του νεοελληνικού κράτους.

   Γι’ αυτό και ρίχτηκαν στη μάχη με νύχια και με δόντια. Γι’ αυτό και αψήφησαν τις μύριες όσες αντιξοότητες του πεδίου της μάχης, την αριθμητική υπεροχή του εχθρού, το γεγονός ότι αυτός ήταν πάνοπλος, με την τελευταία λέξη της τότε πολεμικής τεχνολογίας και άρτια εφοδιασμένος, το σκληρό χειμώνα του 1941, την έλλειψη των εφοδίων, των μέσων μεταφοράς και των μέσων ιατρικής φροντίδας… Γι’ αυτό και κατέβαλαν αγόγγυστα κάθε θυσία, μέχρι και την ύψιστη αυτοθυσία. Γι’ αυτό ακριβώς το λόγο και ο “άμαχος πληθυσμός” των μετόπισθεν άντεξε με περηφάνια τις στερήσεις του πολέμου και τους εγκληματικούς βομβαρδισμούς του εισβολέα, ενώ οι γυναίκες της Πίνδου έγραψαν το δικό τους έπος, σηκώνοντας στις πλάτες τους μεγάλο μέρος του εφοδιασμού των στρατευμένων παιδιών του τόπου μας.

   Νυν υπέρ πάντων ο αγώνας κι η θυσία για τη Λευτεριά.

   Έτσι κουρελιάστηκε η αλαζονεία του ιταλικού φασισμού και οι νίκες έστεψαν τα όπλα του ελληνικού στρατού στο Καλπάκι στον Καλαμά και στον Αώο, αλλά και στην Αλβανία, στα εδάφη εκείνα κυρίως, όπου ζει από τόσους και τόσους αιώνες η ελληνική εθνική μειονότητα της γειτονικής χώρας,  στην Κορυτσά και στ’ Αργυρόκαστρο, στη Χιμάρα και στην Πρεμετή…. Έτσι συντρίφτηκε και η εαρινή αντεπίθεση των Ιταλών που διηύθυνε προσωπικά ο ίδιος ο τύραννος της Ρώμης.

Κατηφόρισαν με σκισμένα χιτώνια, με παλιά ντουφέκια

δίχως ψωμί στο γυλιό, δίχως σφαίρες.

Μονάχα με μικρά οργισμένα ποτάμια κλείναν τα περάσματα πίσω τους.

Είχαν βαδίσει μήνες και μήνες πάνου σ’ άγνωστες πέτρες

πάνου στο χιόνι (…)

άλλος άφησε κει πάνου ένα πόδι, ένα χέρι,

άλλος άφησε ένα μεγάλο κομμάτι απ’την ψυχή του,

καθένας κι έναν ή πιότερος νεκρούς…

(Γιάννης Ρίτσος: “Η τελευταία Προ Ανθρώπου εκατονταετία”)

     13.500 περίπου νεκρούς…  42.500 περίπου τραυματίες…

   Η εξίσου απρόκλητη χιτλερική εισβολή τον Απρίλη του 1941, οδήγησε σε αντιστροφή των εξελίξεων. Παρά τη θρυλική αντίσταση των μακεδονικών οχυρών στην ελληνο-βουλγαρική μεθόριο, η προέλαση των εισβολέων από την πλευρά της Γιουγκοσλαβίας και η συνθηκολόγηση μέρους της στρατιωτικής ηγεσίας, υπό τον μετέπειτα δοσίλογο  ψευτοπρωθυπουργό Τσολάκογλου οδηγεί στην κατάρρευση του μετώπου μας και στην οπισθοχώρηση των στρατιωτών μας. Η τριπλή φασιστική κατοχή άπλωσε το σκοτάδι της στη χώρα, φέρνοντας νέα ανείπωτα βάσανα στο λαό μας, σκορπίζοντας την πείνα και το θάνατο:

Γύρισα τα μάτια *  δάκρυα γιομάτα

κατά το παραθύρι

Και κοιτώντας έξω *  καταχιονισμένα

τα δέντρα των κοιλάδων

Αδελφοί μου, είπα   *  ως κι αυτά μια μέρα

κι αυτά θα τ’ ατιμάσουν

Προσωπιδοφόροι   *  μες στον άλλο αιώνα τις θηλιές

ετοιμάζουν

Δάγκωσα τη μέρα  *  και δεν έσταξε ούτε

σταγόνα πράσινο αίμα

Φώναξα στις πύλες * κι η φωνή μου πήρε

τη θλίψη των φονιάδων

Μες στης γης το κέντρο  *  φάνηκε ο πυρήνας

που όλο σκοτεινιάζει

Κι η αχτίδα του ήλιου γίνηκεν, ιδέστε

ο μίτος του Θανάτου!

Ω πικρές γυναίκες  *  με το μαύρο ρούχο

παρθένες και μητέρες

που σιμά στη βρύση  *  δίνατε να πιούνε

στ’ αηδόνια των αγγέλων

Έλαχε να δώσει  *  και σε σας ο Χάρος

τη φούχτα του γεμάτη

Μέσ’ απ’ τα πηγάδια *  τις κραυγές τραβάτε

αδικοσκοτωμένων

Τόσο δεν αγγίζουν *  η φωτιά με το άχτι

που πένεται ο λαός μου

Του Θεού το στάρι  * στα ψηλά καμιόνια

το φόρτωσαν και πάει

Μες την έρμη κι άδεια *   πολιτεία μένει

το χέρι που μονάχα

Με μπογιά θα γράψει  * στους μεγάλους τοίχους

ΨΩΜΙ ΚΙ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ

(Οδυσσέας Ελύτης: Το Άξιον Εστί, Τα Πάθη Άσμα Η΄)

   Κι ενώ όλα φαίνεται πως τώρα χάθηκαν, ο λαός μας λέει το νέο του ΟΧΙ στους κατακτητές. Αψηφά την κτηνώδη, ανελέητη φασιστική καταπίεση, ανασυγκροτεί τις δυνάμεις του, οργανώνει την επαναστατική του πρωτοπορία και με το ίδιο απαράμιλλο θάρρος του 1940-41 ρίχνεται στον Αγώνα της Αντίστασης, “σε πόλεις, κάμπους και βουνά”, γράφοντας με το αίμα των καλύτερων παιδιών του μιαν από τις μεγαλύτερες και αντιστασιακές εποποιίες του κόσμου ολόκληρου.

    Με μπροστάρη του αντιφασιστικού αγώνα το ηρωικό και τιμημένο Κόμμα του Λαού μας, το ΚΚΕ, με την παλλαϊκή εθνικοαπελευθερωτική οργάνωση του ΕΑΜ, με το θρυλικό λαϊκό του στρατό, τον ΕΛΑΣ, με τα αδούλωτα χρυσά νιάτα της ΕΠΟΝ που πολεμούσαν και τραγουδούσαν τη λευτεριά και τη λαοκρατία οι Έλληνες πατριώτες, αντιφασίστες, δημοκράτες και επαναστάτες:

-συνέτριψαν την ηττοπάθεια που έσπερναν οι καταχτητές και οι δοσίλογοι κερδοσκόποι συνεργάτες τους,

-αντιμετώπισαν αποτελεσματικά την πολιτική εξόντωσης του λαού μας από την πείνα που έσπερνε η αρπαγή των καταχτητών

-έδωσαν εκατοντάδες ηρωικές μάχες με τ’ όπλο και με την προκήρυξη στο χέρι, προκαλώντας τεράστια φθορά στον καταχτητή και καθηλώνοντας σημαντικές δυνάμεις του.

-συγκρότησαν τα φύτρα μιας νέας λαογέννητης, αληθινά λαοκρατικής εξουσίας, με αποκορύφωμα τη συγκρότηση της λαϊκής αυτοδιοίκησης, της λαϊκής δικαιοσύνης, του Εθνικού Συμβουλίου και της Πολιτικής Επιτροπής Εθνικής Απελευθέρωσης, της κυβέρνησης του βουνού.

     Σείεται η ανυπόταχτη Αθήνα από τα μεγαλειώδη συλλαλητήρια του 1943 ενάντια στην πολιτική επιστράτευση από τους καταχτητές και ενάντια στη βουλγάρικη επέκταση στην ελληνική Μακεδονία.

  Βρόντηξε τ’ αντάρτικο τουφέκι, σείστηκε ο Όλυμπος, η Γκιώνα κι η Πίνδος, φωτίστηκαν τα σκότη από τη λάμψη των εκρήξεων στο Γοργοπόταμο, στο Κούρνοβο και στα Τέμπη. “Της λευτεριάς καμπάνα χτυπάει, εμπρός-εμπρός! Κι όλοι μαζί να πούμε, εμπρός-εμπρός!

   Τα βουνά μας γίνονται άπαρτα κάστρα, και πάνω στις αδούλωτες πλαγιές τους μπαίνουν τα θεμέλια για τη νέα Ελλάδα “της Δουλειάς, της Λευτεριάς”, με μια σειρά νέων λαοκρατικών θεσμών και καταχτήσεων που άνοιγαν παραθύρια διάπλατα στο μέλλον…

   Τα Καλάβρυτα, το Δίστομο, η Καισαριανή κι η Κοκκινιά γίνονται τα καινούργια Μαρμαρένια Αλώνια του θρύλου, εκεί όπου οι νέοι ήρωες αυτού του τόπου με τη θυσία τους καταπατούν το θάνατο και ποτίζουν με το αίμα τους το Δέντρο της Παγκόσμιας Λευτεριάς κι Αδερφοσύνης.

     Πάνω από 49.000 οι εκτελεσμένοι. Πάνω από 500.000 οι νεκροί για να διαλυθεί η καταχνιά και να ανατείλει η νέα ηλιαχτίδα λευτεριάς.

  Όλα τα υπόλοιπα είναι γνωστά και αποτελούν θέμα μιας άλλης ή μάλλον πολλών, αμέτρητων άλλων αναλύσεων του λαϊκού μας κινήματος… Λίβανος, Καζέρτα, Δεκέμβρης, Βάρκιζα, Εμφύλιος…

   79 ολόκληρα χρόνια λοιπόν από το ξεκίνημα του ένοπλου αντιφασιστικού αγώνα. 28 του Οχτώβρη και σήμερα. Ξανά οι στρατιωτικές παρελάσεις, ξανά οι πανηγυρικοί λόγοι των επισήμων, που “τιμούνε” λέει κι αυτοί την 28η του Οκτώβρη. Σε ποιαν Ελλάδα, αγαπητοί φίλοι;

   Στην Ελλάδα που την κατάντησαν ξανά παλιόψαθα και κουρέλι των εθνών παραδίνοντας το λαό της άθυρμα στα νύχια των αδίστακτων σύγχρονων ιμπεριαλιστών ληστών…

   Στην Ελλάδα όπου ο νεοφασισμός σπέρνει το ρατσιστικό δηλητήριο ακόμα κι απ’ το βήμα του αστικού κοινοβουλίου και το νεοναζιστικό παρακράτος μπήγει το στιλέτο σε κάθε Έλληνα ή μετανάστη που θα σταθεί εμπόδιο ή απλώς θα βρεθεί –για κακή του τύχη- στο δρόμο των απόγονων του κατοχικού δοσιλογισμού…

  Στην Ελλάδα της πιο πρόστυχης εκμετάλλευσης του εργατικού ιδρώτα, του πιο αδίσταχτου πολιτικού ψεύδους, της πιο αδίσταχτης προδοσίας των οραμάτων, των θυσιών και των αγώνων μας από τους πιο ύπουλους και αριβίστες συνεργάτες και υποταχτικούς του ντόπιου κεφαλαίου και των δυτικών επικυρίαρχων Ευρώπης κι Αμερικής, τους δεξιούς νεοφιλελεύθερους ψευτοδημοκράτες, κι αντάμα από τους ψευτοσοσιαλιστές και τους ψευτοαριστερούς καιροσκόπους.

   Από δαύτους που γίνονται χαλί για να πατήσει ο Τραμπ κι ο Πάιατ, η Μέρκελ, ο Μακρόν, ο Ντράγκι κι η Λαγκάρντ, απ’ αυτούς που ξεπουλάνε ασύδοτα τον τόπο και το λαό για τα επόμενα 100 χρόνια, απ’ αυτούς που δίνουν στον ιμπεριαλισμό νέες στρατιωτικές βάσεις, την Ελλάδα  ολάκερη ορμητήριο του ΝΑΤΟ και ταυτόχρονα άφθονο εξανδραποδισμένο εργατικό και άνεργο δυναμικό στους «δυναμικούς επενδυτές».

Ενώ ύστερα, απ’ όλα αυτά τα κατορθώματα, χωρίς αιδώ, χωρίς περίσκεψη, χωρίς αυτογνωσία, τολμάνε να εμφανιστούν για να «τιμήσουν» δηλαδή για να βρωμίσουν με την παρουσία τους τις παρελάσεις, τις καταθέσεις των στεφάνων, τα θυσιαστήρια της Καισαριανής, της Κοκκινιάς και του Μακρονησιού… Τους τόπους όπου ο περήφανος λαός μας είπε το μεγάλο ΟΧΙ στην υποτέλεια και στην υποδούλωση και το μεγάλο ΝΑΙ στη Λευτεριά, την Ανεξαρτησία, την Αξιοπρέπεια και τη Λαοκρατική Σοσιαλιστική Αναγέννηση του τόπου μας…

   Τέτοιοι πολιτικάντηδες της συμφοράς για τον τόπο μας είναι σήμερα όλοι αυτοί οι κηφήνες που μας δυναστεύουν: Μητσοτάκηδες, Τσίπρες, Φώφες, Βελόπουλοι…. όλος ο αντιδραστικός πολιτικάντικος συρφετός της σάπιας αστικής τάξης, όλοι  οι γλείφτες της σύγχρονης κουστουμαρισμένης φασιστικής Κατοχής που στήθηκε εδώ  και τρεις ήδη δεκαετίες πάνω στις πλάτες των Λαών. Και στο κατόπι τους και τα …ορίτζιναλ αιμοσταγή βαμπίρ της παλιάς ναζιστικής Λερναίας Ύδρας, τα αποσπόρια των δοσίλογων του 1941-1944…

  Με δαύτους, με τα αφεντικά τους και τους κεχαγιάδες τους πράγματι δεν μπορεί να υπάρξει σήμερα καμιά “εθνική ενότητα”. Με τον απλό εργαζόμενο κόσμο όμως, με το φτωχό, άνεργο, κακομοιριασμένο και ταλαίπωρο κοσμάκη  που, παρασυρμένος και παραζαλισμένος από τη δυστυχία του, σέρνεται ξωπίσω τους, όπως βέβαια και με κάθε τίμιο πατριώτη, δημοκράτη, με κάθε άνθρωπο που αγαπά τη λευτεριά και το λαό μας, εμείς οι κομμουνιστές οφείλουμε να επιδιώξουμε και να αναπτύξουμε τη μέγιστη δυνατή ενότητα, που σταδιακά θα μετατραπεί σε συνειδητή ταξική επαναστατική ενότητα για λευτεριά, εθνική ανεξαρτησία και σοσιαλισμό.

  Μέσα στην πάλη για λευτεριά και ανεξαρτησία, που αναπόφευκτα θα γίνεται μέρα με τη μέρα συνειδητή πάλη εκατομμυρίων ανθρώπων για μια νέα κοινωνία, θα εδραιωθεί ατσάλινη η νέα, η αληθινή ΕΘΝΙΚΗ μας ΕΝΟΤΗΤΑ, δηλαδή η Λαϊκή Επαναστατική Ενότητα.

    Και προκαταρκτικό βήμα στην κατεύθυνση αυτή δεν μπορεί να είναι τίποτε άλλο από την επανενοποίηση ΟΛΩΝ των ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΩΝ της Ελλάδας, όλων των σημερινών κομμουνιστικών οργανώσεων, σε ενιαίο ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΟ ΚΟΜΜΑ και ο συνασπισμός όλων των πραγματικά αριστερών και αληθινά πατριωτικών δυνάμεων σε ένα νέο ατσαλένιο ΜΕΤΩΠΟ ΠΑΛΗΣ.  Σ’ ένα νέο ΕΑΜ, που θα σπάσει την απελπισία, τη μιζέρια και την ηττοπάθεια, θα δίνει διέξοδο αγώνα, ανάβοντας ξανά τη σπίθα του παλλαϊκού αγώνα ΓΙΑ ΤΟ ΔΙΚΙΟ ΚΑΙ ΤΗ ΛΕΥΤΕΡΙΑ ΜΑΣ, στις συνθήκες του δραματικού τούτου και τόσο σκοτεινού, για την ώρα, 21ου αιώνα.

    Για να ξαναζωντανέψει η ελπίδα, για να ξαναρχίσει να αχνοφαίνεται το φως, για να ανασάνουμε αγέρα καθαρό και ζωογόνο, απαλλαγμένο από τη μπόχα της αρρωστημένης σημερινής σαπίλας που απειλεί με θάνατο όλο τον Ελληνισμό…  Για να  σαρκωθεί και να νικήσει το Όραμα κι όχι ο επερχόμενος Εφιάλτης.

    Θα δούμε κατάματα την πραγματικότητα; Θα πράξουμε το καθήκον μας; Εδώ ακριβώς είναι το σημείο όπου θα κριθούμε όλοι μας από την Ιστορία. Ηγεσίες και μαχητές, οργανώσεις, στελέχη, οπαδοί και φίλοι….

   Όχι, αγαπητοί φίλοι αναγνωστες, δεν θα σας πούμε τίποτε περισσότερο σήμερα. Θα κλείσουμε τούτες τις φτωχές σκέψεις με τα λόγια του Άγγελου Σικελιανού από το περίφημο «Πνευματικό Εμβατήριο»:


Ὀμπρὸς βοηθᾶτε νὰ σηκώσουμε τὸν ἥλιο πάνω ἀπ᾿ τὴν Ἑλλάδα,
ὀμπρός, βοηθᾶτε νὰ σηκώσουμε τὸν ἥλιο πάνω ἀπὸ τὸν κόσμο.
Τὶ, Ἰδέτε· ἐκόλλησεν ἡ ρόδα του βαθειὰ στὴ λάσπη,
κι ἄ, ἰδέτε χώθηκε τ᾿ ἀξόνι του βαθειὰ μέσ᾿ τὸ αἷμα.


Ὀμπρός, παιδιά, καὶ δὲ βολεῖ μονάχος ν᾿ ἀνέβει ὁ ἥλιος,
σπρῶχτε μὲ γόνα καὶ μὲ στῆθος νὰ τὸν βγάλουμε ἀπ᾿ τὴ λάσπη,
σπρῶχτε μὲ στῆθος καὶ μὲ γόνα νὰ τὸν βγάλουμε ἀπ᾿ τὸ γαῖμα.
Δέστε, ἀκουμπᾶμε ἀπάνω τοῦ ὁμοαίματοι ἀδελφοί του.
Ὀμπρός, ἀδέλφια, καὶ μᾶς ἔζωσε μὲ τὴ φωτιά του,
ὀμπρός, ὀμπρὸς κι ἡ φλόγα του μᾶς τύλιξε ἀδελφοί μου.

Ὀμπρὸς οἱ δημιουργοί.. Τὴν ἀχθοφόρα ὁρμή Σας,
στυλῶστε μὲ κεφάλια καὶ μὲ πόδια, μὴ βουλιάξει ὁ ἥλιος.
Βοηθᾶτε με κι ἐμένανε ἀδελφοί, νὰ μὴ βουλιάξω ἀντάμα..

  Ας πάρουμε τις δικές μας αποφάσεις. Ας πούμε το δικό μας μεγάλο ΟΧΙ κι ας ξαναβρούμε συλλογικά, οργανωμένα, αδερφικά και συναγωνιστικά το δρόμο της του αδικαίωτου ακόμη Οράματος. Την καινούργια Ελλάδα της δουλειάς, της λευτεριάς, τη λυτρωμένη από κάθε ξενική ιμπεριαλιστική εξάρτηση κι από κάθε εκμετάλλευση, με τον πραγματικά παλλαϊκό πολιτισμό που της αξίζει.

    Στο χέρι το δικό μας είναι και κανενός άλλου.

Αιώνια η μνήμη των νεκρών της Αντιφασιστικής πάλης του Λαού μας.

Αιώνια τιμή και δόξα στον Αντιφασιστικό Αγώνα όλων των Λαών του κόσμου.

   Τιμή και δόξα στην 28η του Οκτώβρη του 1940. Τιμή και δόξα στην Αντίσταση!

 

Βόλος, 28 του Οκτώβρη 2019

Νίκος Παπακωνσταντίνου

Facebook
Twitter
Telegram
WhatsApp
Email
Ηλεκτρονική Βιβλιοθήκη
Εργατικός Αγώνας