Εργατικός Αγώνας

Τράπεζες και κράτος θα φακελώνουν τους πολίτες

Κατατέθηκε στη Βουλή το νομοσχέδιο για τον έλεγχο του πολιτικού χρήματος

Γράφει ο Γιώργος Πετρόπουλος

Την νομιμοποίηση της χρηματοδότησης από ιδιωτικές εταιρείες, την πλήρη ονομαστικοποίηση πάσης φύσεως χρηματοδότησης από φυσικά και νομικά πρόσωπα- δηλαδή την καταγραφή (φακελοποίηση) των πολιτών με βάση το φρόνημα- και την παράδοση στις ιδιωτικές τράπεζες της καταγραφής και του ελέγχου του μεγαλύτερου μέρους της πολιτικής δραστηριότητας, που αποτιμάται σε χρήμα, προβλέπει για τα Κόμματα, τους Συνασπισμούς Κομμάτων, τους υποψηφίους και τους εκλεγμένους πολιτικούς το νομοσχέδιο για το πολιτικό χρήμα που κατέθεσε, χθες στη βουλή η κυβέρνηση, ανταποκρινόμενη στις απαιτήσεις των δανειστών και στις δεσμεύσεις που είχε αναλάβει απέναντί τους.

Το νομοσχέδιο που φέρει τον τίτλο «Έλεγχος των οικονομικών των πολιτικών κομμάτων και των αιρετών αντιπροσώπων Βουλής και Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου»- και υπογράφεται από τους υπουργούς Οικονομικών, Εσωτερικών και Δικαιοσύνης-, παρά τον ισχυρισμό των συντακτών του ότι κατοχυρώνει την διαφάνεια στην δημόσια ζωή και την αποτροπή της διαφθοράς, επί της ουσίας εκείνο που πετυχαίνει είναι έναν ασφυκτικό έλεγχο σε όλη την πολιτική ζωή της χώρας και μάλιστα όχι μόνο από κρατικούς- κοινοβουλευτικούς θεσμούς αλλά και από ιδιωτικούς φορείς, όπως οι τράπεζες. Καμία πολιτική δραστηριότητα- από κόμμα, συνασπισμό κομμάτων ή πολιτικό- που αποτιμάται σε χρήμα (από το ελάχιστο ως το μεγαλύτερο ποσό) δεν θα μένει εκτός ελέγχου κι εκτός καταγραφής. Στην πραγματικότητα δεν πρόκειται για κατοχύρωση της διαφάνειας αλλά, στο όνομα αυτής, για εν ψυχρώ φακέλωμα.

Το ζήτημα μάλιστα αναμένεται να λάβει ευρύτερες πολιτικές διαστάσεις καθώς τα κόμματα της Αριστεράς είχαν δηλώσει στο παρελθόν την αντίθεσή τους με ρυθμίσεις σαν αυτές που περιλαμβάνει το νομοσχέδιο. Το ΚΚΕ για παράδειγμα ρητά και κατηγορηματικά έχει ξεκαθαρίσει πως δεν πρόκειται να δεχτεί έλεγχο για τα χρήματα που του δίνουν τα μέλη, οι φίλοι και οι οπαδοί του, ούτε να παραιτηθεί από τα χρήση ανώνυμων κουπονιών για την συγκέντρωση χρημάτων προς ενίσχυσή του. Ταυτόχρονα έχει δηλώσει ανοικτό σε κάθε έλεγχο της κρατικής χρηματοδότησης που λαμβάνει. Παρόμοια θέση- ενάντια σε έναν τέτοιο έλεγχο των οικονομικών των κομμάτων- έχει διατυπώσει και ο ΣΥΡΙΖΑ υπογραμμίζοντας τα ζητήματα των πολιτικών ελευθεριών και δικαιωμάτων των πολιτών.

Όλα μέσω τραπεζών και το.. αυτοφακέλωμα των κομμάτων

Σύμφωνα με τις διατάξεις του νομοσχεδίου, που αφορούν στην κίνηση του πολιτικού χρήματος μέσω τραπεζών, προβλέπονται τα παρακάτω:

  • Όλα τα έσοδα και όλες οι δαπάνες κομμάτων, συνασπισμών, μορφωτικών ιδρυμάτων που ανήκουν σε κόμματα και πολιτικών προσώπων διακινούνται μέσω τραπεζών. Για το λόγο αυτό τα κόμματα και οι συνασπισμοί κομμάτων υποχρεούνται να έχουν το πολύ τρεις τραπεζικούς λογαριασμούς (σε τράπεζες της επιλογής τους). Τα μορφωτικά ιδρύματα των κομμάτων υποχρεούνται να έχουν το πολύ δύο τραπεζικούς λογαριασμούς λογαριασμούς και οι μεμονωμένοι πολιτικοί το πολύ έναν τραπεζικό λογαριασμό. Άνοιγμα περισσότερων λογαριασμών- πέραν των προαναφερόμενων- εντός ή εκτός Ελλάδας απαγορεύεται.
  • Η χρηματοδότηση των παραπάνω πολιτικών φορέων και προσώπων μέσω των τραπεζών θα γίνεται με ονομαστικές καταθέσεις στους τραπεζικούς τους λογαριασμούς.
  • Εισφορές σε πολιτικούς φορείς άνω των 1.500 ευρώ και σε πολιτικά πρόσωπα άνω των 500 ευρώ θα γίνονται υποχρεωτικά μέσω τραπεζών.
  • Καταργούνται τα ανώνυμα κουπόνια οικονομικής ενίσχυσης των κομμάτων. Για κάθε χρηματική ενίσχυση (από την ελάχιστη έως τη μέγιστη) σε πολιτικό φορέα ή πολιτικό πρόσωπο θα εκδίδεται υποχρεωτικά απόδειξη στην οποία θα αναγράφεται το ονοματεπώνυμο και το ΑΦΜ ή ο Αριθμός Δελτίου Ταυτότητας του χρηματοδότη. Τα ίδια στοιχεία πρέπει να αναγράφονται και στα κουπόνια στην περίπτωση που ο χρηματικές ενισχύσεις γίνονται με την χρήση αυτών Το νομοσχέδιο ορίζει εξαντλητικά τις πηγές εσόδων των πολιτικών φορέων κι έτσι προσδιορίζει με απόλυτη σαφήνεια τους χρηματοδότες τους. Από την ονομαστικοποίηση των εισφορών δεν εξαιρούνται ούτε τα μέλη των κομμάτων που δίνουν τακτική συνδρομή στο κόμμα τους κι έχουν άλλου είδους σχέση μαζί τους.
  • Οι πολιτικοί φορείς (κόμματα- Συνασπισμοί) οφείλουν να τηρούν λογιστικά βιβλία Γ’ Κατηγορίας όπου θα καταχωρούν όλα τα στοιχεία κάθε χρηματοδότη τους. Επίσης έχουν υποχρέωσή να κρατούν όλα τα παραστατικά εσόδων και εξόδων. Αυτό σημαίνει ότι στα γραφεία των κομμάτων θα πρέπει να υπάρχει πλήρης φάκελος και αυτών που δεν υποχρεούνται να δώσουν οικονομική ενίσχυση μέσω τραπεζών αλλά και των εξόδων για πολιτική δραστηριότητα που δεν είναι υποχρεωτικό να περάσουν από τραπεζικό λογαριασμό Έτσι κάποιος που θα ήθελε να κάνει χρήση αυτών των στοιχείων και των στοιχείων που θα κρατούν οι τράπεζες θα μπορεί να έχει ένα πλήρη φάκελο των μελών και της πολιτικής επιρροής κάθε κόμματος, στενής αλλά και ευρύτερης.
  • Νομιμοποιείται η χρηματοδότηση από ιδιωτικές εταιρείες που μέχρι τώρα απαγορευόταν. Το σκεπτικό της εισηγητικής έκθεσης το νομοσχεδίου γι’ αυτό το θέμα είναι το λιγότερο σαθρό. Αναφέρεται συγκεκριμένα: «Η απαγόρευση που έθετε ο προϊσχύσας ν. 3023/2002 στα νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου να χρηματοδοτούν πολιτικά κόμματα ήταν προδήλως ανεφάρμοστη και δυσχερώς -αν όχι διόλου- ελέγξιμη. Επιπρόσθετα, εάν υπάρχει διαφάνεια χρηματοδότησης, δεν εξυπηρετεί κάποιο σκοπό η εν λόγω απαγόρευση, δεδομένου ότι και τα νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου- όπως και τα φυσικά- αντιμετωπίζονται ενιαία ως ιδιώτες στο πλαίσιο του παρόντος νόμου». Δηλαδή η απαγόρευση ήταν ανεφάρμοστη και αδύνατο να ελεγχθεί ενώ τώρα που δεν θα υπάρχει απαγόρευση αποκαθίσταται ο έλεγχος!!! Οι συντάκτες του νομοσχεδίου θα ήταν περισσότερο ειλικρινείς αν απλώς παραδέχονται ότι νομιμοποιούν τυπικά κάτι που το κράτος και το κρατούν πολιτικό σύστημα ποτέ δεν εμπόδισαν να υπάρχει και λειτουργούσα ατύπως νόμιμα.

Με βάση αυτές τις ρυθμίσεις οι τράπεζες καθίστανται οι ενεργούντες και το μέσο ελέγχου και καταγραφής όλης σχεδόν της πολιτικής κίνησης της χώρας αφού θα έχουν στα χέρια τους ονομαστικές καταστάσεις των χρηματοδοτών των πολιτικών φορέων και των πολιτικών προσώπων αλλά και πλήρη στοιχεία για το που οι πολιτικοί φορείς και τα πολιτικά πρόσωπα ξοδεύουν τα χρήματά τους στο πλαίσιο της πολιτικής δραστηριότητας. Δηλαδή δεν θα καταγράφουν μόνο τους πολίτες που εκδηλώνοντας το πολιτικό τους φρόνημα ενισχύουν κάποιο κόμμα. Θα καταγράφουν και την πολιτική δραστηριότητα αυτού του κόμματος που αποτιμάται σε χρήμα (έξοδο). Ο μεγάλος αδελφός σε όλο του το μεγαλείο!!!

Ό,τι εκφεύγει του φακελώματος από τις τράπεζες θα υποχρεούνται να το κάνουν τα κόμματα. Να φακελώνουν, δηλαδή τα ίδια τον εαυτό τους!!!

Συγκεκριμένα βάσει του νομοσχεδίου:

Νόμιμο το χρήμα από τις ιδιωτικές εταιρείες

Όσο κι αν οι συντάκτες του νομοσχεδίου ισχυρίζονται ότι με τέτοιες διατάξεις θα περιορίσουν το μαύρο πολιτικό χρήμα και θα επιφέρουν την διαφάνεια στην πραγματικότητα θα συμβεί το ακριβώς αντίθετο. Κι αυτό για τον απλούστατο λόγο ότι οι ιδιωτικές εταιρείες και μάλιστα οι πολύ ισχυρές έχουν πλήθος τρόπων να χρηματοδοτήσουν τους πολιτικούς φορείς τις αρεσκείας τους χωρίς αυτό να φαίνεται. Η διεθνής πείρα- και ιδιαίτερα η αμερικανική- έχει δώσει άπειρες αποδείξεις γι’ αυτό.

Περιορισμοί και απαγορεύσεις χρηματοδότησης

Το νομοσχέδιο περιέχει μια σειρά περιορισμούς και απαγορεύσεις στην χρηματοδότηση πολιτικών φορέων και προσώπων. Συγκεκριμένα:

  • Απαγορεύεται η χρηματοδότηση από φυσικά πρόσωπα που δεν έχουν την ελληνική ιθαγένεια και από εταιρείες (νομικά πρόσωπα) που δεν έχουν την έδρα τους στην Ελλάδα.
  • Επίσης, απαγορεύεται η χρηματοδότηση από Νομικά Πρόσωπα του στενού και ευρύτερου δημοσίου τομέα, από τους ΟΤΑ κάθε βαθμού και από ιδιοκτήτες Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης.
  • Τέλος, απαγορεύεται η χορήγηση δανείων από τις τράπεζες με εγγύηση της κρατική χρηματοδότηση πέραν του τρέχοντος έτους.
  • Το ίδιο πρόσωπο μπορεί να δώσει στη διάρκεια ενός έτους χρηματοδότηση σε πολιτικό φορέα μέχρι 20.000 ευρώ και σε πολιτικό πρόσωπο μέχρι 5.000 ευρώ. Στο νομοσχέδιο δεν αποσαφηνίζεται αν ορίζονται όρια χρηματοδότησης πολιτικών φορέων και προσώπων από ιδιωτικές εταιρείες. Το νομοσχέδιο, στους ποσοτικούς περιορισμούς χρηματοδότησης, χρησιμοποιεί τον όρο «ιδιωτική χρηματοδότηση» και η εισηγητική έκθεση τον όρο «το ίδιο πρόσωπο». Έτσι μένει να διευκρινιστεί αν σε αυτούς τους όρους περιλαμβάνονται φυσικά και νομικά πρόσωπα (εταιρείες και ιδιώτες) ή μόνο φυσικά (ιδιώτες).

Η κρατική χρηματοδότηση, ο έλεγχος και οι κυρώσεις

Με το νομοσχέδιο, η κρατική χρηματοδότηση προς τους πολιτικούς φορείς και τα μορφωτικά τους ιδρύματα περιορίζεται στο μισό της σημερινής ή και παραπάνω. Καταρχήν υπολογίζεται επί των πραγματικών κι όχι επί των πιθανολογούμενων μεγεθών του κρατικού προϋπολογισμού.

Αναλυτικότερα: Η τακτική κρατική χρηματοδότηση των πολιτικών κομμάτων και των συνασπισμών κομμάτων μειώνεται από 1,02%ο (τοις χιλίοις) των τακτικών εσόδων του Κρατικού Προϋπολογισμού του αντίστοιχου οικονομικού έτους, σε ποσοστό 0,05%ο (τοις χιλίοις) των πραγματοποιθέντων καθαρών εσόδων του ετήσιου κρατικού απολογισμού του προηγούμενου οικονομικού έτους για λόγους δημοσιονομικής προσαρμογής.

Η εκλογική κρατική χρηματοδότηση των πολιτικών κομμάτων και των συνασπισμών κομμάτων μειώνεται από 0,022%ο (τοις χιλίοις) σε 0,008%0 (τοις χιλίοις). Η κρατική χρηματοδότηση για ερευνητικούς και επιμορφωτικούς λόγους μειώνεται από 0,001%ο (τοις χιλίοις) σε 0,1%ο

Ο έλεγχος των οικονομικών των κομμάτων γίνεται από την ίδια επιτροπή που ασκούσε αυτή την αρμοδιότητα μέχρι σήμερα. Η Επιτροπή αυτή αποτελείται από ένα βουλευτή από κάθε κόμμα της Βουλής, ένα Σύμβουλο Επικρατείας, έναν Αρεοπαγίτη κι έναν Σύμβουλο του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Βάσει του νομοσχεδίου η άρνηση πολιτικού φορέα να ελεγχθεί στα οικονομικά του θα έχει ως επίπτωση της αφαίρεση μερικώς ή ολικώς της κρατικής χρηματοδότησης που λαμβάνει. Αν η άρνηση προέρχεται από βουλευτή αυτός θα χάνει την βουλευτική του αποζημίωση. Ποινικές κυρώσεις επίσης προβλέπονται και για τους χρηματοδότες πολιτικών φορέων και πολιτικών προσώπων που παραβιάζουν το νόμο καθώς και για τα μέλη της Επιτροπής Ελέγχου εφόσον δεν κάνουν σωστά το ελεγκτικό τους έργο. Η εφαρμογή των διατάξεων του νομοσχεδίου- εφόσον γίνει νόμος του κράτους- ορίζεται από την 1/1/2015.

 

Παρόμοιο ρεπορτάζ του Γιώργου Πετρόπουλου δημοσιεύεται στην Εφημερίδα των Συντακτών της 1ης Αυγούστου 2014


Facebook
Twitter
Telegram
WhatsApp
Email
Ηλεκτρονική Βιβλιοθήκη
Εργατικός Αγώνας